Van onze correspondent - FRANKFURT, zaterdag

De euro is gistermorgen op de Europese valutamarkten voor het eerst minder waard geworden dan een dollar. Gaandeweg de dag trad enig herstel in en in Amsterdam werd gesloten op $1,0012 tegenover een slot van $1,0057 op donderdag.

Dat betekent dat de euro in het eerste jaar van zijn bestaan dik 15 procent in waarde is gedaald ten opzichte van de Amerikaanse dollar. Op de beurs van New York dook de euro donderdagavond al even naar $0,9995, een niveau dat het startpunt werd voor de valutahandel in Europa.

De euro begon zijn leven op 1 januari jl. op $1,16675 en kreeg alleen kort na de geboorte enige verhoging. Daarna kreeg de euro alleen maar last van een veel beter presterende Amerikaanse economie en daar komt nu nog een keer bij dat ook Japan uit het dal klimt en de yen steeds vaster wordt. Tegenover de yen is de euro in het eerste jaar van haar bestaan zelfs met 23 procent gezakt.

De euro kan nog verder omlaag naarmate beleggers meer en meer kiezen voor beleggingen in dollar- en yennominaties. Immers Amerikanen en Japanners die aan het begin van het jaar in euro-obligaties hebben geïnvesteerd zitten nu met een fikse valutastrop. Maar de Europese Centrale Bank blijft er rotsvast van overtuigd dat de economische basis onder de euro gezond is en dat het derhalve een kwestie van tijd is voordat de markten dat onderkennen en de euro weer gaat stijgen. De afgelopen dagen liet ECB-president Duisenberg duidelijk weten niet aan interventies of een renteverhoging te denken om de kwakkelende euro te hulp te komen. En dat was genoeg voor de markt om de aanval op de 1:1 verhouding euro/dollar in te zetten.

De vrije markt moet de koersen bepalen, meent Duisenberg. De renteverhoging van begin november was dan ook meer bedoeld om de ontluikende inflatie te stoppen dan om de koers van de euro op te vijzelen. Maar eigenlijk alleen Ierland groeit te snel (met ook teveel inflatie) maar in de grote landen van de eurozone komt het herstel maar aarzelend, in Duitsland wil de economie maar niet echt doorbreken. De inflatie wordt alleen aangewakkerd door de snel gestegen olieprijs.

Duisenbergs pogingen om olie op de golven te gooien haalden niet veel uit, de markt hoorde alleen maar dat er geen interventies komen en dat de euro het op eigen houtje moet redden. Duisenbergs boodschap dat over twee jaar de Europese economie het beter zal doen dan de Amerikaanse, werd geplaatst in de afdeling "eerst zien dan geloven".

Feit is wel dat de lage euro meer Amerikaanse en Japanse toeristen zal lokken en dat de Europese export zal aantrekken. Europese producten worden immers steeds goedkoper voor afnemers buiten de eurozone, waaronder ook Engeland, Zweden en Denemarken.

Ook de Europese Commissie toonde zich niet bezorgd. Een commissiewoordvoerder zei gisteren dat een lage eurokoers goed is voor de export en de werkgelegenheid in Europa. Duisenberg wordt onderhand wel een beetje moe van de vele interpretaties die aan zijn woorden worden gegeven. "Wat ik ook zeg of doe, de euro blijft bewegen. Misschien is het beter als ik niets meer zeg."

De jongste renteverhoging in de eurozone met 0,5 procent naar 3 procent begin november blijkt niet in staat om de groei van de geldhoeveelheid af te remmen. Duisenberg gaat er desondanks vanuit dat de inflatie volgend jaar onder de 2 procent zal blijven.

Samenvattend stijgen de kansen dat de rente in de eurozone volgend jaar verder omhoog gaat. Als de economie inderdaad aantrekt krijgt de ECB handenvol werk om de groei van de geldhoeveelheid en de inflatie in toom te houden. En om het imago van de euro niet te zeer te schaden is een renteverhoging ook niet helemaal onwelkom, zeker als de Amerikaanse economie doorstoomt en de rente over de oceaan zoveel hoger blijft als in eurozone.

Effectenhuis Merrill Lynch voorziet volgend jaar twee renteverhogingen door de ECB met een kwart procent, één in het voorjaar en één in het najaar. Begin 2001 zou de rentevoet in de eurozone dan rond de 4 procent terecht moeten komen.