Op de Amsterdamse effectenbeurs was uitgever Elsevier gisteren één van de blikvangers. Zonder dat daar nu echt een duidelijke oorzaak voor was, dikte het aandeel op een neergaande markt EUR0,39 (4,9 procent) aan tot EUR9,78, bij een omzet van ruim 9,5 miljoen stukken (2 keer het 200-daagsgemiddelde). De AEX-index zelf moest door winstnemingen 8,98 punten terug, tot 602,11. "Na de winsten sinds half oktober verbaast het me niets dat beleggers nu even gas terug nemen", aldus een handelaar.

Half oktober noteerde de belangrijkste Amsterdamse beursbarometer nog zo'n 530 punten. Afgelopen maandag werd met ruim 615 punten een voorlopig all time high geboekt. "Dan heb je het toch over een mooie stijging van 15 procent", aldus een handelaar. "Veel mensen zijn daarmee natuurlijk wel tevreden. Daar komt bij dat beleggers steeds meer het idee krijgen dat de rek er wel eens uit kan zijn, gezien de valutaire onrust en de rente-ontwikkeling."

De Europese eenheidsmunt euro noteerde aan het begin van de middag iets boven de $1,01, ruim een halve dollarcent hoger dan een dag eerder. President Wim Duisenberg van de Europese Centrale Bank (ECB) stelde maandag in het Europees Parlement nog nadrukkelijk dat óók een verdere daling van de euro geen reden zal zijn om in te grijpen, noch door middel van een renteverhoging, noch door middel van steunaankopen. Toch zou daarmee de angst voor een rentestap van de ECB niet zijn weggenomen. "Wat men zegt en wat men doet, zijn twee verschillende dingen", zo vatte een handelaar het sentiment samen.

Van de 25 AEX-fondsen 10 eindigden hoger, 15 lager sprong Elsevier het meest in het oog. "We kijken elkaar aan en proberen er een vinger achter te krijgen, maar dat lukt niet echt", zo gaf een handelaar toe. "Misschien dat Crispen Davis (de nieuwe topman van het concern die in maart van volgend jaar de nieuwe strategie van de uitgever zal toelichten, red.) toch al eerder iets van zich zal laten horen."

Davis benoemde onlangs Derk Haank tot opvolger van Herman Spruyt bij Elsevier-onderdeel Science. "Davis zet mensen in de raad van bestuur waarmee hij overweg kan", aldus een analist. "We zien dingen gebeuren, maar weten niet precies waar het naar toe gaat. Dat is natuurlijk voer voor speculaties, waardoor de koers oploopt. Op haar beurt worden er voor de oplopende koers ook weer verklaringen gezocht, waardoor het aandeel in een opwaartse spiraal lijkt te komen."

Opvallend noemden handelaren ook de koersontwikkeling van het aandeel KPN. Ondanks "een stroom van goed nieuws" KPN kreeg gisteren van toezichthouder Opta toestemming om hogere tarieven in rekening te brengen voor het gebruik van zijn netwerk en kondigde een samenwerking aan met het Australische Telstra (op het gebied van satelliettelefonie) moest het aandeel EUR1,80 (3,2 procent) terug tot EUR55,30. "Het lijkt wel of mensen, zodra ze het woord Opta zien, het bericht niet eens meer lezen en hun stukken meteen maar verkopen", zo verzuchtte een handelaar. In het verleden oordeelde de telecomwaakhond veelvuldig in het nadeel van KPN, maar gisteren was inderdaad sprake van positief nieuws.

Het aandeel Philips moest EUR0,85 terug tot EUR120,85 en maakte daarmee een groot deel van het verlies van EUR3,15 eerder op de dag weer goed. Dat gebeurde nadat bestuursvoorzitter Cor Boonstra tijdens een analistenbijeenkomst in Parijs stelde dat het onderdeel van Philips dat mobiele telefoons maakt bijna uit de rode cijfers is. Dit jaar zouden 9,5 miljoen mobiele telefoons worden verkocht, 70 procent meer dan een jaar eerder. Bij de opening van een nieuwe fabriek voor halfgeleiders in Nijmegen zei Philips Semiconductors-topman Stewart McIntosh daarnaast dat het met de halfgeleidermarkt steeds beter gaat.

Koninklijke Olie kalfde EUR1,45 af tot EUR58,43. Gisteren werd bekend dat de Koninklijke/Shell Groep 160 staffuncties gaat schrappen bij het reeds veelgeplaagde onderdeel Exploratie & Productie. Van de 160 mensen krijgen 110 een afvloeiingsregeling aangeboden. De overige 50 keren terug naar de werkmaatschappijen waar ze vandaan kwamen. De mensen waar het omgaat, werken in Rijswijk en Den Haag.

Staal- en aluminiumconcern Corus moest EUR0,01 terug tot EUR2,01. Maandag kondigde de onderneming, die het resultaat is van een fusie tussen Hoogovens en British Steel, aan in de loop van 2001 te zullen stoppen met de productie van zogenoemde lang-staalproducten in IJmuiden. Daarmee gaan bijna 600 arbeidsplaatsen verloren. Volgens Corus blijven gedwongen ontslagen uit.

René Lukassen