Premier Kok heeft gisteren zijn uiterste best gedaan om de hoog opgelopen emoties in het poldermodel tot bedaren te brengen.

"Het is zwaar overtrokken om te spreken van 'oorlog', alsof de polder is ondergelopen en we elkaar naar de keel vliegen. In het poldermodel hebben we niet steeds allemaal dezelfde belangen. Het is af en toe flink schaven en duwen", aldus de premier na afloop van de ministerraad.

Maar tegelijkertijd liet de premier er geen misverstand over bestaan dat de politiek uiteindelijk verantwoordelijk is en daarom het laatste woord heeft. De belangenbehartigers die kwaad zijn weggelopen uit overleg met de overheid hebben dat volgens Kok even uit het oog verloren.

Klemmend beroep
Kok deed een klemmend beroep op alle organisaties die zijn weggelopen om het gesprek weer aan te knopen. "Ik doe een beroep op hen om niet te lang in een sur-place te blijven. Het is tijd om weer de overlegtafel op te zoeken, want vanaf een afstand roepen met een megafoon werkt niet. De deur waar men uit is vertrokken staat nog steeds open", zei hij.

In de afgelopen dagen kreeg het kabinet eerst slaande ruzie met werkgevers en werknemers over de uitvoering van de sociale zekerheid. Vervolgens liep de milieubeweging weg uit het Tops-overleg over Schiphol, en donderdagavond brak de boerenorganisatie LTO het gesprek af met minister Brinkhorst (Landbouw) over de aanpak van het mestoverschot.

"Het zijn stormpjes die weer gaan liggen", zei premier Kok gisteravond. "Het poldermodel is geen gekunstelde harmonie. Er zijn ook vaak scherpe conflicten. Maar dat nodigt uit tot creativiteit om de problemen weer tot een oplossing te brengen. En ik ben daarover niet zonder hoop."

Kok ziet bij de sociale zekerheid nog veel mogelijkheden om de plannen aan te passen, bijvoorbeeld over de rol van de vakbeweging. Maar over de hoofdlijn, dat de overheid voor de uitkeringen zorgt en het bedrijfsleven voor het aan het werk helpen van wao'ers, heeft de Tweede Kamer inclusief GroenLinks al duidelijk gemaakt dat daaraan niet getornd wordt, aldus de minister-president.