Van een onzer redacteuren - GENÈVE, woensdag

De 135 lidstaten van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) zijn het niet eens geworden over een ontwerptekst die de basis moet vormen voor een nieuw wereldhandelsoverleg. Dat hebben Nederlandse diplomatieke bronnen bij de WTO gisteren bevestigd.

Maandag waren de gesprekken over een nieuwe tekst met een etmaal verschoven, omdat de standpunten nog te ver uiteenliepen. Nu wordt er een tekst van ruim dertig pagina's naar Seattle gestuurd waarin de meningsverschillen staan opgesomd. Het was oorspronkelijk de bedoeling dat er een duidelijker en kortere versie zou komen. De lidstaten van de WTO kunnen vooral niet uit de voeten met het landbouwdossier.

In Seattle begint volgende week dinsdag een grote vierdaagse WTO-conferentie. Tijdens de conferentie moet het startsein klinken voor een nieuw overleg over verdere vrijmaking van de wereldhandel, de zogenoemde Millenniumronde. Diplomaten vrezen nu dat de Amerikaanse havenstad het toneel wordt van een hevige strijd tussen de lidstaten. Voor Nederland is staatssecretaris Ybema van Economische Zaken aanwezig.

Een Nederlandse diplomaat toonde zich gisteren teleurgesteld. Hij zei dat WTO-directeur Mike Moore van mening is dat er te weinig tijd was om nog tot een akkoord te komen. Al enige dagen toonden betrokkenen bij de onderhandelingen zich pessimistisch over de vorderingen voor Seattle. Een diplomaat in Genève sprak zelfs van 'sleepless in Seattle'.

Vooral het landbouwdossier zal tijdens de komende onderhandelingen in het middelpunt komen te staan. De Cairns-groep, een overleggroep van Latijns-Amerikaanse en zuidelijke landen onder aanvoering van Australië, wil het mes zetten in overheidssubsidies aan de landbouwsector. Zij zien zich daarin gesteund door de Verenigde Staten. De Europese Unie, Noorwegen, Japan, Zuid-Korea en Zwitserland zijn echter fel tegen.

Vooral de EU is er erg op gespitst dat in Seattle niet alleen landbouw het gespreksonderwerp is. Eurocommissaris van Landbouw Fischler benadrukte dat dinsdag nogmaals in Brussel. De Oostenrijker nam het op voor het gemeenschappelijke landbouwbeleid. Verwijten dat de unie niet openstaat voor hervormingen zijn niet aan hem besteed. Binnen acht jaar is het landbouwbeleid tot twee keer toe grondig hervormd.

Brussel zet dan ook in op een bredere agenda. Dierenwelzijn, milieu en voedselveiligheid zijn enkele van de andere onderwerpen die de unie koestert. Europees handelscommissaris Lamy noemde ze dinsdag producten van de globalisering. Al zo'n brede agenda het niet haalt, ziet de Fransman het somber in. Dan is de kans klein dat de onderhandelingen voldoende brandstof hebben om drie jaar te duren, stelt hij.

Ondanks alle dreigende donkere wolken boven Seattle ziet WTO-directeur Mike Moore de toekomst nog zonnig in. "Seattle zal niet mislukken", zei hij gisteren nadat hij geconfronteerd was met het diplomatieke falen in Genève. "Er staat daarvoor teveel op het spel."