Van onze correspondent - FRANKFURT, zaterdag

De Brits-Amerikaanse GSM-gigant Vodafone Airtouch heeft gisteren haar bod op het Duitse Mannesmann fors verhoogd van ƒ227 miljard naar ƒ273 miljard. Mannesmann-topman Klaus Esser wees het tweede, vriendelijke, bod wederom af. Daarmee worden beide partijen de loopgraven ingedreven.

De raad van bestuur van Mannesmann is nog steeds niet onder de indruk van de geboden miljarden, omdat het bod slechts een aandelenruil omvat en geen deel in contanten. De raad van commissarissen wil op 28 november vergaderen over de zaak. De overname lijkt nu alleen nog via vijandelijke weg te kunnen slagen: als voldoende Duitse institutionele beleggers de overstap willen maken. Dat is evenwel twijfelachtig.

Niettemin heeft Vodafone al contact met de Europese Commissie opgenomen om te informeren of de overname van Mannesmann toegestaan zal worden. Volgens Vodafone-topman Chris Gent zien de eerste signalen er bemoedigend uit.

Het hogere bod van Vodafone moet de zelfverzekerdheid van het concern uitstralen. De pijn blijft echter de aandelenruil. In plaats van 43,7 aandelen Vodafone per aandeel Mannesmann krijgen de aandeelhouders nu 53,7 aandelen Vodafone per aandeel Mannesmann, maar geen cent in contanten.

De raad van bestuur van Mannesmann vindt het nieuwe bod nog steeds onvoldoende omdat de aandeelhouders een immer stijgend aandeel Mannesmann moeten ruilen voor een minder solide aandeel Vodafone. De koers van Mannesmann sloot de week dan ook op een dieptepunt van EUR193,1, tegen een hoogtepunt van EUR217,5 deze week. Dat kwam allemaal uit teleurstelling over een uitblijven van een bod deels in contanten.

Ook de Duitse bondskanselier Schröder is zich met de zaak gaan bemoeien en waarschuwde gisteren dat een vijandige overname in de geschiedenis van het Duitse bedrijfsleven nog niet is vertoond en ook niet zou worden gewaardeerd. Veel Mannesmann-aandelen zitten bij Duitse institutionele beleggers en die beoordeelden het nieuwe bod sceptisch, al vonden ze het een stuk realistischer dan het eerste. "Maar we moeten een te duur gewaardeerd aandeel ruilen voor een ander te hoog gewaardeerd aandeel. Het grote smeermiddel, een deel cash uitbetaald, ontbreekt", aldus Christopher Bruns van Union Investment.

Als de aandeelhouders van Mannesmann op het bod ingaan, krijgen ze een belang van 47% in de nieuwe onderneming. De combinatie is in dat geval de grootste GSM-aanbieder ter wereld. Vodafone ziet grote kostenvoordelen door de overname, van ƒ1,7 miljard in 2003 oplopend tot ƒ2,07 miljard per jaar daarna. De nieuwe combinatie zou 42 miljoen mobiele abonnees hebben, de meeste in de wereld.

Vodafone wil Mannesmann opsplitsen en de vaste telefoniedivisies Arcor en Infostrada naar de beurs brengen. De GSM-poot blijft dan uiteraard behouden voor Vodafone.

Maar Mannesmann heeft ook grote belangen in machinebouw, pijpfabricage en autotechniek. Ook deze divisies zouden naar de beurs moeten en een eigen leven gaan leiden. Bij de Duitse vakbonden is inmiddels ernstige ongerustheid ontstaan over het behoud van de werkgelegenheid in deze divisies. Ook een reden voor de Mannesmann-directie om zich afwijzend op te stellen.

Mannesmann is eind jaren tachtig van machinebouw grotendeels op telecommunicatie overgeschakeld. Dat bleek een gouden greep. het concern heeft inmiddels 17.000 werknemers, een omzet van ƒ42 miljard en belangen in Engeland (Orange), Italië (Omnitel) en Frankrijk (Cegetal). Juist die grote belangen in Europa maken Mannesmann zo gewild.