De uitvoering van de werknemersverzekeringen ww en wao komt definitief in handen van het Uitkeringsbedrijf Werknemers Verzekeringen (UWV). In dit zelfstandige bestuursorgaan worden de vijf huidige uitvoeringsinstellingen (uvi's) GAK, Cadans, SFB, Guo en Uszo ondergebracht.

De uitkeringsverstrekking, wao-keuring en premiestelling blijven in handen van de overheid. De reïntegratie wordt echter wel geprivatiseerd. Het primaat voor het verstrekken van opdrachten aan reïntegratiebedrijven om uitkeringsgerechtigden weer aan het werk te helpen komt bij de sociale partners te liggen. Als die geen cao-afspraken of sector-convenanten over reïntegratie hebben, dan verstrekt mono-uvi UWV, dus de overheid, de opdracht.

Dit zijn de belangrijkste onderdelen van het compromis dat de paarse fracties PvdA, VVD en D66 na ampel beraad hebben gesloten over de toekomstige uitvoering van de sociale verzekeringen. Staatssecretaris Hoogervorst (Sociale Zaken) zal het voorstel volgende week dinsdag bespreken met de sociale partners. Pas daarna zal het kabinet zijn officiële standpunt bepalen.

De vakcentrales vrezen dat zij te weinig zeggenschap krijgen over het verstrekken van reïntegratieopdrachten. Het kabinet stelt echter dat er een rol is weggelegd voor de sociale partners. Bedrijven kunnen immers geen opdrachtgever zijn als er geen cao-afspraken zijn of als er geen toestemming is van de ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging. Voor kleine bedrijven met minder dan tien werknemers geldt daarom dat de UWV verantwoordelijk is voor de reïntegratie.

"Officieel zijn wij nog niet op de hoogte van de uiteindelijke rolverdeling. Maar als onze vrees daadwerkelijk bewaarheid wordt, dan trekken wij ons terug. Laat dan het hele reïntegratiestuk maar over aan de werkgevers," aldus Jongerius.

Ook de vakcentrale CNV is er niet gerust op dat de vakbonden een belangrijke rol krijgen in het reïntegratievraagstuk. "Ik ben zeer benieuwd wat we volgende week te horen krijgen", aldus CNV-voorzitter Doekle Terpstra, die zegt zich met de dag meer zorgen hierover te maken.

Terpstra: "En wat de mono-uvi betreft; mijn keus zou het niet geweest zijn." Hij vreest dat de wao'ers hier absoluut geen baat bij hebben. "Eén centrale uitvoeringsinstelling loopt al snel het gevaar een in zichzelf gekeerde organisatie te worden. Op dit moment houden de bestaande uvi's elkaar scherp, dat kan straks dus niet meer. Het zal me niet verbazen dat hierdoor het aantal wao'ers alleen maar verder toeneemt."

De te vormen UWV krijgt tevens een kantoor in ieder Centrum voor Werk en Inkomen (CWI), die momenteel in het hele land worden opgericht. Voor uitkeringsgerechtigden betekent dit een vereenvoudiging: zij hoeven nog maar bij één loket hun verhaal te doen. In het geval dat de werkloze bemiddelbaar is, gaat het CWI op zoek naar werk, zo niet, dan wordt hij doorgestuurd naar het UWV-kantoor of de bijstand. Belangrijk in het voorstel is ook het cliëntrecht: uitkeringsgerechtigden kunnen bij het CWI in beroep gaan tegen de fase-indeling en bij de UWV als de reïntegratie niet van de grond komt.