Het VN-rapport over de val van de Bosnische enclave geeft op die vraag een ondubbelzinnig antwoord. Het was de wereldgemeenschap die door verkeerde inschattingen en door gebrekkige inzet van militaire middelen heeft gefaald. Een handjevol Nederlandse blauwhelmen stond machteloos tegenover een overmacht van zwaarbewapende Serviërs.

Om de enclave te redden had er een veel sterkere VN-troepenmacht aanwezig moeten zijn. Ook hadden veel eerder luchtbombardementen moeten plaatsvinden om de Serviërs af te schrikken. De ervaringen in Kosovo hebben inmiddels geleerd hoe dergelijke operaties wel moeten gebeuren.

Het wachten is nu nog op twee Nederlandse rapporten. Zodra die binnen zijn, moet het verleden worden afgesloten, ook in het belang van de vele Dutchbatters. Een voortzetting van het debat bijvoorbeeld via een parlementaire enquête dient geen enkel doel meer, en is geheel overbodig.

Het dagblad De Telegraaf geeft onpartijdig nieuws, zonder gebonden te zijn aan enige staatkundige partij, kerkelijke richting of belangen- gemeenschap, uitsluitend in dienst van 's lands belang.

Ministers moeten regeren en beleid maken en niet in het luchtledige filosoferen over wat wellicht beleid moet worden. Deze elementaire fout heeft minister Borst (Volksgezondheid) gemaakt met haar geklets over een volksverzekering tegen ziektekosten.

Het was ook weinig tactisch. Als ze die verzekering werkelijk wil, moet ze de grootste tegenstander daarvan, de VVD, omzichtig benaderen en niet confronteren. Dan ontstaat een ideologische strijd waarmee niemand gebaat is.

Het valt niet te betwisten dat het huidige stelsel onder druk staat door onduidelijke financieringsstromen en steeds maar hogere kosten mede als gevolg van vergrijzing en toepassing van nieuwe technieken.

Maar over wat daarvoor in de plaats dient te komen, en wat collectief verplicht verzekerd moet worden en wat particulier blijft, zijn de maatschappij en de politiek totaal verdeeld. Het geklungel rond de eerdere plannen tot reorganisatie van de volksgezondheid van Dekker en Simons die de minister nu weer uit de kast haalt, dreigt zich te herhalen.

Als invoering van een volksverzekering tegen ziektekosten bovendien bedoeld is om tot inkomensnivellering te komen, zoals moet worden gevreesd, dan is minister Borst helemaal op de verkeerde weg. Vooral de middengroepen zijn gewaarschuwd.