Debacle door blunders hoofdbestuur FNV
door Rob Sebes en Alex de Vries
- AMSTERDAM, zaterdag
Blunders van hoofdbestuursleden van FNV Bondgenoten
zijn de oorzaak van het financiële debacle, waarmee deze grootste
en rijkste vakbond van ons land nu wordt geconfronteerd.
Dat hebben diverse betrouwbare bronnen binnen de FNV
tegenover deze krant bevestigd. Hoofdbestuurslid sociale zaken Cees de
Wildt en penningmeester Ger Ros geven toe dat het hoofdbestuur een
aantal essentiële miskleunen heeft gemaakt bij de fusie van vier
FNV-bonden tot FNV Bondgenoten begin 1998.
De megavakbond komt zo'n 50 miljoen tekort en gaat ruim
200 banen schrappen. "Onze grootste fout is geweest, dat we aan de
vier fuserende vakbonden vooraf geen accountantsverklaring hebben
gevraagd. Dan hadden we de touwtjes meteen strakker kunnen
aanhalen", aldus Ros, die toegeeft dat er "hier en daar met
geld is gesmeten."
Verder wist het hoofdbestuur niet dat enkele
fusiebonden werknemers op de loonlijst hadden gezet, die op basis van
tijdelijke overheidssubsidies waren aangenomen. Toen de subsidiepotjes
leeg waren, bleek dat deze werknemers in vaste dienst waren genomen,
aldus De Wildt.
Bij de vakcentrale FNV wordt de affaire als een
"afknapper van jewelste" beschouwd. Vorige maand ketste al
het samengaan van drie ambtenarenbonden van de FNV af. Hierdoor komt
wellicht de geplande verhuizing van de FNV-vakcentrale van Amsterdam
naar Woerden op losse schroeven te staan. Daarnaast is er binnen de FNV
ruzie uitgebroken over het gezamenlijke ledenblad FNV Magazine. FNV
Bondgenoten wil hier fors op bezuinigen, waardoor het blad veel minder
vaak kan uitkomen.
FNV Bondgenoten geeft managementfouten toe
Deze week beleefde de sociale economie een unieke
gebeurtenis. FNV Bondgenoten lichtte de bedrijfsvoering van Philips
door en meldde dat de toekomst van de multinational er zorgelijk
uitziet met eventuele gevolgen voor de werkgelegenheid. Nauwelijks een
dag later maakte de grootste en rijkste vakbond van Nederland bekend
vanwege financiële problemen 240 van de 950 arbeidsplaatsen te
schrappen. Wie heeft er zitten slapen bij FNV Bondgenoten?
door Rob Sebes en Alex de Vries - AMSTERDAM, zaterdag
De ondernemingsraad van FNV Bondgenoten reageert
verbijsterd op de ingreep. OR-voorzitter Paula Rehwinkel geeft toe dat
de sanering naar buiten toe raar overkomt. "Blijkbaar is de FNV
toch niet zo anders dan de grote multinationals. Werkgevers zullen
kritisch kijken hoe fatsoenlijk FNV dit gaat afhandelen. Wat dat
betreft heeft de bond een voorbeeldfunctie".
De megavakbond met bijna 500.000 leden kwam begin vorig
jaar tot stand uit een fusie van vier vakbonden: de Industriebond FNV,
Vervoersbond FNV, FNV Dienstenbond en de Voedingsbond FNV. Als gevolg
van cultuurverschillen, mismanagement en interne verdeeldheid in het
hoofdbestuur ontstond binnen een jaar een tekort van 50 miljoen.
De reorganisatieplannen, vastgelegd in het Middellange
Termijnplan (MLTP), moeten leiden tot een structurele besparing van
50 miljoen in drie tot vijf jaar. Ook de beleidsdienst en de
financiële- en ledenadministratie worden afgeslankt. Verder moeten
de kosten van het gezamenlijke ledenblad FNV Magazine fors omlaag.
Hierover is heibel ontstaan bij de andere FNV-bonden die aan dit blad
deelnemen. Die zijn bang dat de verschijningsfrequentie drastisch
omlaag gaat. Ook de journalistenvakbond NVJ, aangesloten bij de FNV,
verzet zich tegen deze bezuiniging.
In totaal geeft de bond zeker 75 miljoen uit
aan de reorganisatie. De reorganisatie wordt gefinancierd uit het eigen
vermogen van 500 miljoen. Het hoofdbestuur wordt van negen
personen ingekrompen tot zes personen. Drie secretarissen, die tot het
hoofdbestuur behoorden en de beleidsdiensten aansturen, moeten het veld
ruimen. Zij worden vervangen door een directeur werkorganisatie, die
verantwoording gaat afleggen aan algemeen secretaris Fred Kagie.
In wezen is dit de grootste verandering binnen de
organisatiestructuur van de megavakbond, waarvoor enkele
hoofdbestuursleden eigenlijk al eerder hadden willen kiezen. Ook de
ondernemingsraad heeft hier vlak voor de fusie met klem om gevraagd.
Met name penningmeester Ger Ros, afkomstig van de
Vervoersbond zou hier volgens ingewijden zwaar op tegen zijn geweest.
Hij ontkent dit desgevraagd. Ros bedong bij zijn aantreden in 1990 als
penningmeester bij de Vervoersbond dat hij naast zijn financiële
werk, 50% van zijn tijd mocht blijven besteden aan vakbondswerk in het
beroepsgoederenvervoer.
Zijn critici verwijten hem dat hij die rolverdeling ook
na de fusie niet heeft kunnen loslaten en te weinig aan kostenbewaking
heeft gedaan. Bij de Vervoersbond vervulde hij naar eigen zeggen
"met gemak een dubbelrol, omdat daar met een kleinere begroting
werd gewerkt. Dat sommige mensen vinden dat ik directeurtje wil spelen,
is hun beleving."
Vast staat in elk geval dat het hoofdbestuur intern
verdeeld was en nog steeds is over de organisatiestructuur. Niet Ros
maar hoofdbestuurslid Cees de Wildt nam daarom het MLTP voor zijn
rekening. De Wildt was om efficiency-redenen van het begin af aan
voorstander van het scheiden van de 'politieke' en de staforganisatie.
De Wildt wil geen enkele bestuurder de schuld geven. Ook
stelt hij dat er bij de fusie "geen financiële lijken in de
kast" van de vier bonden lagen. "We hebben in 1998 meer
mensen en middelen nodig gehad om de fusieproblemen te overwinnen. Ook
hebben we extra mensen ingezet in bedrijfstakken waar we als bond zwak
waren vertegenwoordigd. Er zijn onvoldoende scherpe keuzes gemaakt.
Daar is het hele bestuur verantwoordelijk voor", aldus De Wildt.
In het MLTP wordt voorgesteld het huidige aantal
bedrijfsgroepen van 15 tot 10 "meer evenwichtige eenheden"
terug te brengen. Het hoofdbestuur blijft naast strategie en
vakbondsbeleid verantwoordelijk voor hun budgetten. Om meer zicht op de
uitgaven te krijgen wordt 70% van hun uitgaven vooraf vastgesteld en
zal de resterende 30% worden toegewezen op grond van
bedrijfstakcriteria en vernieuwingsprojecten.
De reorganisatie zoals voorgesteld in het MLTP is
volgens de penningmeester afdoende. Hij geeft toe dat "er hier en
daar met geld is gesmeten", maar wijt dat niet aan opzet maar aan
het feit dat "mensen in een onzekere situatie vasthouden aan hun
eigen werkwijze en investeringsbehoefte".
Volgens Ros hebben alle vier de bonden last gehad van
schaalvergroting. "Na de fusie had de financiële afdeling te
kampen met grote tijdsverschillen tussen het in- en afboeken.
Logischerwijs kwam de informatie over bepaalde geldstromen daardoor ook
pas later op ons bureau. We zijn de fusie als lerende organisatie
begonnen. Die fase is nu voorbij."
Volgens bronnen in en rond de bond gaan er in het
hoofdbestuur méér koppen rollen dan die van de eerder
genoemde drie secretarissen. Ros verwacht echter niet dat er op de
bondsraad eind april als het MLTP voor wordt gelegd bloed zal vloeien.
"Anders had de raad ons in december vorig jaar natuurlijk nooit de
opdracht gegeven een MLTP op te stellen", zegt Ros.
Schrale troost voor de leden: het hoofdbestuur geeft
de verzekering dat de contributie, behoudens de inflatiecorrectie, de
komende jaren niet omhoog gaat.
|