Clinton haalt Star Wars
uit de ijskast
Van onze correspondenten - NEW YORK/MOSKOU, vrijdag
De Verenigde Staten willen tot groot ongenoegen van
Rusland het beruchte 'Star Wars'-defensieprogramma van voormalig
president Ronald Reagan gedeeltelijk nieuw leven inblazen.
President Clinton stelt 13 miljard gulden extra
beschikbaar voor de productie van een omvangrijk systeem van
strategische verdedigingswapens, waarmee raketaanvallen op Amerikaans
grondgebied kunnen worden afgeslagen. In totaal komt het budget
hiervoor op 20 miljard gulden.
Volgens het Witte Huis en het ministerie van Defensie,
het Pentagon, staat de veiligheid van de VS op het spel nu vijandige
staten als Noord-Korea en Iran over lange-afstandsraketten beschikken.
In een opmerkelijke politieke ommezwaai heeft Clinton
het groene licht gegeven voor de plannen. De president heeft Rusland
verzocht om het openbreken van het 'Anti-Ballistic Missile Treaty'
(ABM), opgenomen in het Salt I-verdrag uit 1972. Het ABM-verdrag
verbiedt de ontwikkeling van anti-ballistische wapensystemen.
In een brief aan zijn Russische ambtgenoot Jeltsin
dringt Clinton aan op nieuwe onderhandelingen die ertoe moeten leiden
dat de VS toestemming krijgen voor het opzetten van een "beperkt
nationaal raketverdedigingssysteem".
Clinton heeft Jeltsin op het hart gedrukt de
VS-plannen niet te beschouwen als een bedreiging van het strategisch
evenwicht tussen beide supermachten. De kwestie komt volgende week aan
de orde wanneer VS-minister Madeleine Albright (Buitenlandse Zaken) het
Kremlin bezoekt.
Afwijzend
De Russen reageerden gisteren evenwel ronduit
afwijzend op het Amerikaans voorstel om te gaan rommelen aan het
ABM-verdrag. "Elke poging om het ABM-verdrag open te breken, wordt
op het ministerie van Defensie gezien als een schending van de
strategische stabiliteit", zo waarschuwde generaal-kolonel Leonid
Ivasjov gisteravond voor de televisie.
Minister van Defensie William Cohen zei in een
toelichting op de plannen dat de VS het ABM-verdrag mogelijk eenzijdig
opzeggen als geen overeenstemming met Moskou zou worden bereikt.
Volgens Cohen vormen de raketten van Noord-Korea en Iran een reële
bedreiging voor de VS.
Clintons nieuwe Amerikaanse verdedigingsschild bevat
minder science fiction-elementen dan het omstreden Star Wars-programma
van Reagan waartegen de Russen destijds zo fel van leer trokken. Sinds
1983 heeft het Pentagon op de tekentafel een nieuwe generatie
geavanceerde wapens ontworpen waarmee binnenkomende raketten kunnen
worden onderschept. Daarbij zouden op de grond of de zeebodem
gestationeerde raketten worden afgeschoten ter vernietiging van
aanvalsraketten die gesignaleerd worden door satellietsensoren.
Reagans plan voorzag onder andere in het gebruik van
lasers in het heelal die een beschermend schild vormden tegen aanvallen
met nucleaire wapens. Het huidige plan omvat alleen een satellietsensor
in de ruimte die de rookpluim van ballistische raketten bij lancering
kan traceren.
Vanuit de Siberische regio Krasnojarsk riep
ex-veiligheidschef en presidentskandidaat Aleksandr Lebed gisteren op
het Start II-verdrag, dat een vermindering beoogt van strategische
kernwapens, niet te ratificeren. Volgens Lebed zou Rusland bij
uitvoering van het verdrag, dat wel door de VS is geratificeerd,
militair nog verder verzwakken.
|