Jachtvliegers mogelijk vanaf
zondag in actie boven Kosovo

door Charles Sanders - AMENDOLA, vrijdag

De commandant van het Nederlandse F16-detachement in Zuid-Italië houdt er rekening mee dat zijn jachtvliegers vanaf zondag boven Kosovo in actie zullen komen.

Gezien de halsstarrige houding van de Serviërs, het massaal naar het crisisgebied dirigeren van NAVO-vliegtuigen en het recente optreden van de Amerikanen in de Golf tijdens Desert Fox is dat volgens overste-vlieger Jon Abma een militair logisch scenario.

"De vorige keer toen de NAVO dreigde bond Milosevic in", aldus de commandant gisteren in Italië. "Nu houdt hij voet bij stuk. Precies zoals Saddam Hoessein in december, weigert hij met de Amerikanen te onderhandelen. Waartoe dat in de Golfregio heeft geleid, weten we inmiddels."

Gistermiddag even na twee uur arriveerden vanuit Leeuwarden drie ultramoderne 'midlife update' (MLU) F16's van het 322e squadron in Amendola. Vandaag worden nog eens vijf jachtbommenwerpers naar Italië overgevlogen, waarmee het Nederlandse contingent op zestien toestellen komt. De vliegtuigen staan op het platform gereed, met onder de vleugels het nieuwe superwapen van de Koninklijke Luchtmacht, de radargestuurde AMRAAM (Advanced Medium Range Air-to-Air Missile) luchtraket.

Terwijl wapenmonteurs bezig zijn met de dodelijke explosieven, zegt overste Abma: "De Serviërs hebben uiterst gevaarlijke MiG's 29 bij Belgrado gestationeerd, die supersoon binnen tien minuten boven Kosovo zijn. Met het AMRAAM wapensysteem kunnen mijn piloten dat soort jagers op afstanden van tien kilometer en meer aanvallen en zo nodig onschadelijk maken. Beter beschermd kun je een luchtgevecht niet ingaan. Voor ons een onschatbaar voordeel vergeleken met de oude situatie."

Eén van de andere grote gevaren voor de Nederlandse jachtvliegers bij inzet boven Kosovo zijn luchtdoelraketten die met mobiele installaties vanaf de grond worden afgeschoten. Gelouterd na jaren van oorlogvoering zullen de Serviërs op een alles-of-niets strategie gokken, zo is de overtuiging van de NAVO.

Luitenant-kolonel Abma: "Ze lanceren hun SAM 6-raketten in de richting van onze vliegtuigen zónder hun radar aan te stralen. Want ze weten dat wij die aanstraling in onze cockpits bemerken en dat er vervolgens een genadeloze aanval van Amerikaanse toestellen op de raketinstallatie zal volgen. Om toch nog enige kans te maken bijvoorbeeld een F16 te treffen en zelf buiten schot te blijven, gokken ze erop de radar op het allerlaatste moment even aan te klikken, als hun SAM-raket in de buurt van de NAVO-jager is."

"Het risico voor ons om op deze wijze te worden getroffen is misschien niet groot, maar het houdt wel in dat wij maar heel even worden gewaarschuwd voor de komst van zo'n raket. Dus twee seconden niet opletten en een 'lucky shot' van de Serviërs betekent het einde."

De Nederlandse vliegtuigen kunnen, als het tot actie boven Kosovo komt, zowel voor luchtverdediging, voor fotoverkenning als voor bombardementen worden ingezet. Om succes te hebben in die laatste rol zullen de MLU F16's gebruik maken van infrarood geleide Maverick-bommen, waarmee je volgens onze vliegers "de deur uit een Servische bunker kunt blazen."