Prijsvraag WHIZZKIDS '96 wil wiskunde-
en informaticastudie in schijnwerpers zetten
ZOEK DE SLIMSTE
KRANTENWIJK

Het bedrijfsleven schreeuwt om informatici en wiskundigen. De laatste jaren komen er echter steeds minder afgestudeerden in deze richtingen van de universiteit. Gevolg: bedrijven moeten zich in alle mogelijke bochten wringen om nieuw bloed binnen te krijgen.

Voor de geringe belangstelling van studenten zijn verschillende oorzaken aan te geven. De voornaamste oorzaak is echter dat het middelbaar onderwijs er weinig aan doet om te laten zien dat deze studies beslist niet saai zijn. Ook bestaat nog altijd de indruk dat de werkgelegenheid na enkele debâcles, zoals die van HCS, onzeker kan zijn, terwijl de banen juist voor het opscheppen liggen.

Het automatiseringsconcern CMG, de Technische Universiteit Eindhoven en De Telegraaf hebben de handen ineen geslagen om deze studierichtingen positief onder de aandacht te brengen. Daartoe is de prijsvraag WHIZZKIDS '96 uitgeschreven die heel gemakkelijk lijkt, maar heel veel inventiviteit vergt.

Wie met plezier aan deze puzzel werkt zou zeker eens moeten overwegen een studie wiskunde of informatica te beginnen. Het werken aan dit probleem lijkt namelijk in veel opzichten op het werken in de automatisering. Bijna dagelijks krijgen automatiseerders dergelijke puzzels voorgelegd. Zaken die het uiterste vergen van hun intelligentie en vindingrijkheid.

Bedrijfsleven schreeuwt om afgestudeerden

door DICK HUSSAARTS - EINDHOVEN, zaterdag

De krant moet, dat weet iedereen, 's morgens vóór zeven uur bij de abonnees op de mat liggen. In iedere plaats lopen en fietsen tientallen bezorgers door de straten om hun kranten te bezorgen. Maar, gebeurt dat wel efficiënt?

Die vraag kan zonder meer bevestigend worden beantwoord, maar het kan altijd nog beter worden gedaan. Aan de 'Whizzkids' van Nederland de uitdaging een stad, 'Manhattan', in krantenroutes te verdelen, en wel zodanig dat de ideale situatie zo dicht mogelijk wordt benaderd.

Dat is de kern van een prijsvraag die is uitgeschreven door het automatiseringsconcern CMG in Amstelveen in samenwerking met de Technische Universiteit Eindhoven en De Telegraaf. Doel van deze prijsvraag is jongeren te interesseren voor een studie informatica of wiskunde, studierichtingen die te kampen hebben met een sterk afnemende belangstelling van aankomende studenten. Het bedrijfsleven heeft juist steeds meer behoefte aan deze mensen, zeker als het om wiskundigen en informatici gaat.

De prijsvraag lijkt eenvoudig, maar is dat beslist niet. Om een optimale route voor alle bezorgers vast te stellen is heel veel rekenwerk nodig en is inventiviteit vereist. En dat is ook de link met werk in de automatisering. Daar werken mensen dagelijks aan 'puzzels', problemen die het uiterste vergen van hun intelligentie en hun vindingrijkheid. De opdracht is gemaakt door prof.dr. E.H.L. Aarts en prof.dr. J.K. Lenstra, respectievelijk hoogleraar informatica en hoogleraar wiskunde aan de TU Eindhoven.

Mede gezien het doel het interesseren van schoolverlaters voor de studierichtingen wiskunde en informatica is het vanzelfsprekend toegestaan computers te gebruiken. Maar wie wil, mag het uiteraard ook zonder proberen.

Manhattan kent een bijzondere plattegrond. De straten zijn er recht en lopen haaks op elkaar. Er moeten honderdtwintig kranten worden bezorgd op 120 adressen door vier bezorgers. Het startpunt is het distributiecentrum van De Telegraaf. Het doel is om de laatste krant zo vroeg mogelijk in de bus te laten vallen. Voor de puzzel betekent dit, dat de langste route zo kort mogelijk moet zijn.

Voor de prijswinnaars zijn aantrekkelijke geldprijzen beschikbaar gesteld door CMG. Voor de winnaar een prijs van ƒ5.000 en voor de nummers twee tot en met vier prijzen van respectievelijk ƒ4.000, ƒ3.000 en ƒ2.000. Tenslotte zijn er nog zes prijzen van ƒ1.000 voor de nummers vijf tot en met tien. Verder zijn er twee extra prijzen van ƒ5.000 elk voor de beste scholier en voor de beste schoolklas. Deze twee prijzen zijn bedoeld voor leerlingen en klassen uit het middelbaar onderwijs. Doet een klas een gooi naar de prijzen, dan mogen de leerlingen niet ook als individu meedoen. Voor mensen die professioneel werkzaam zijn op het terrein van onderzoek en ontwikkeling op het gebied van wiskunde en informatica, zijn aparte prijzen van ƒ5.000, ƒ2.500 en ƒ1.000 beschikbaar gesteld.

De ingestuurde oplossingen moeten worden vergezeld van een onderbouwing van de routes. Berekend moet worden wat de afstanden van de afzonderlijke routes zijn, compleet met vermelding van de volgorde van de abonnees die op iedere route hun krant hebben ontvangen. Winnaar is degene die de kortste afstand berekent voor de langste van de vier routes. Als er gelijke oplossingen zouden voorkomen, dan geeft de gemiddelde bezorgtijd de doorslag. De oplossing moet op papier en per post worden ingezonden. Hiertoe kan het hierbij afgedrukte formulier worden gebruikt.

De afstand per route dient berekend te worden door de afstand tussen de bezorgadressen in horizontale en verticale richting telkens bij elkaar op tellen. Dus als de bezorger van een abonnee op de coördinaten 205 verticaal en 71 horizontaal gaat naar een abonnee op 172 verticaal en 95 horizontaal, dan loopt of fietst de bezorger dus horizontaal 33 (van 205 naar 172) plus 24 horizontaal (van 71 naar 95) ofwel 57 totaal. Op deze wijze dient de totale afstand berekend te worden. Zie ook het rekenvoorbeeld dat bij de opdracht is afgebeeld.

Oplossingen moeten vóór 22 oktober 1996 worden ingestuurd. Het adres luidt: Whizzkids '96, Lubbers & Dijk Notarissen, Postbus 53040, 1007 RA Amsterdam. Medewerkers van CMG, van de TU Eindhoven en van De Telegraaf zijn van deelname uitgesloten. Het uitgebreide deelnemersreglement, dat uiteraard bepalend is, staat vermeld in de folder, die verkrijgbaar is bij CMG in Amstelveen. De inhoud is ook op te vragen via de internet-sites van De Telegraaf (http://krant.telegraaf.nl) en van CMG (http://www.cmg.nl/manhattan)