Vermeend maakt einde aan
bv-belastingconstructies

Van onze parlementaire redactie - DEN HAAG, woensdag

Staatssecretaris Vermeend (Financiën) gaat een einde maken aan een groot aantal belastingconstructies met bv's. Verder kan een directeur-grootaandeelhouder (dga) zichzelf gemakkelijker dividend uitkeren. Ontvangen dividend hoeft vanaf volgend jaar niet meer bij het inkomen te worden opgeteld als het gaat om een belang van meer dan 5%.

De bewindsman heeft deze maatregelen gisteren in een brief aan de Tweede Kamer gemeld. In met name de fiscale sector gonsde het de afgelopen maanden al van de geruchten rond een eventuele wijziging van het regime rond de dga. Met het geld dat de aanscherpingen opleveren worden de belastingvrije sommen van de vermogensbelasting verhoogd.

Volgens de nieuwe regels vallen aandeelhouders vanaf 1997 reeds onder het zogenaamde aanmerkelijk-belangregime indien zij aandelenpakketten van 5% of meer bezitten. Daarbij zal straks sprake zijn van één uniform belastingtarief van 25% voor alle met aandelenpakketten behaalde voordelen.

Nu nog valt ontvangen dividend, na aftrek van de vrijstelling van ƒ1000 of ƒ2000 (gehuwden), onder het hoogste tarief van de inkomstenbelasting (maximaal 60%). Straks vervalt bij belangen van meer dan 5% de vrijstelling, maar wordt het dividend belast met slechts 25%.

Daarentegen gaat wel de belasting op vervreemdingswinst omhoog van 20 naar 25%. De gedachte daarachter is, dat er een gelijke fiscale behandeling komt van gevallen waar het bedrijf te gelde wordt gemaakt via dividenduitkering of via verkoop als de dga stopt met werken.

Secretaris mr. A.J.M. Timmermans van de werkgeversorganisatie VNO-NCW spreekt van een "doorbraak" die goed is voor familiebedrijven. "Deze kunnen nu vaak geen dividend uitkeren omdat het zo duur is", zegt hij. "We hebben hier al vijftien jaar om gevraagd."

Timmermans verwacht dat het aantal familiebedrijven hiermee een impuls krijgt. Hij verwijst naar Duitsland, waar familiebedrijven fiscaal gunstiger worden behandeld dan in ons land en waar het aantal familiebedrijven veel hoger ligt. Wel zou hij graag zien dat de grens van 5% wordt afgeschaft: "Dat zou goed zijn voor het beursklimaat."

Baron drs. B.F. van Ittersum, voorzitter van de Amsterdamse effectenbeurs, is het daar van harte mee eens. "Ik ben zeer teleurgesteld dat er een grens van 5% is gesteld", zei hij gisteravond. "Daarmee worden kleine beleggers gediscrimineerd door de overheid." Van Ittersum kondigde aan dat "we het er niet bij laten zitten." De beurs gaat de Tweede Kamer bewerken om één generieke belasting op dividenden te krijgen.

In de voorstellen van Vermeend krijgt de directeur-grootaandeelhouder verder te maken met een strenger belastingregime, waarbij zogenaamde nulinkomens worden aangepakt. Ook besloten vennootschappen zoals kasgeld- en holdingconstructies zullen met ingang van 1997 worden uitgebannen.

De zogenaamde turboconstructies worden zelfs met onmiddellijke ingang verboden. Wanneer dit laatste niet zou gebeuren dreigt volgens Vermeend een belastingtegenvaller van honderden miljoenen guldens omdat anders alsnog op grote schaal naar dit middel wordt gegrepen.

Bij een turboconstructie wordt een lege bv met hoge schuldvorderingen (de turbo-bv) gekocht voor een zeer geringe prijs. Vervolgens worden nieuwe activiteiten opgestart, waardoor de aanvankelijk lage vorderingen weer in waarde stijgen. Bij de aflossing van de schuld is de winst, zijnde het verschil tussen de aflossing en de aanschafprijs van de bv, nu nog belastingvrij.

Ook de zogenaamde nulconstructies, waarbij belastingplichtigen hun fiscale inkomen op kunstmatige wijze tot nul terugbrengen, zullen door Vermeend worden aangepakt. Vooral bij dga's wordt veel gebruik gemaakt van deze mogelijkheid, waardoor immers geen belasting hoeft te worden betaald. Vermeend gaat daarom met name strenger kijken naar het niet prijsstellen op salaris en het afzien van huur en rente door de dga. De zakelijke belangen van de dga zullen daarbij als uitgangspunt gaan gelden voor de belastingheffing.

Minister Wijers (Economische Zaken) wil niet direct overgaan tot afschaffen of vermindering van dubbele belasting op winst. Hij vindt dat vooral een zaak van volgende kabinetten. Wijers, in antwoord op Kamervragen van het CDA, schuift het probleem daarmee door naar een volgend kabinet.

De D66-minister vindt het geen goede zaak dat eerst vennootschapsbelasting moet worden betaald over de winst en er vervolgens ook nog belasting moet worden betaald over het uitgekeerde dividend.