overzicht politieke gastenboeken

Wim Kok, 24 april 1998:

Sterk en sociaal (2)

Bijna iedereen in Nederland is het hierover eens. Bovendien kent Nederland een lange traditie van gemeenschapszin en 'samen de schouders eronder'. We laten mensen die echt hulp nodig hebben niet aan hun lot over.

Toch hebben we wat dit betreft een moeilijke periode achter de rug, vind ik. Dan bedoel ik in het bijzonder de jaren zeventig en tachtig. Wie z'n ogen de kost geeft ziet in die periode heel uiteenlopende ontwikkelingen. Gemiddeld nam de welvaart flink toe. Veel bedrijven deden goede zaken. Kinderen bleven langer op school en gingen vaker studeren. Dat was dus positief.

Criminaliteit
Tegelijkertijd nam de criminaliteit en het drugsgebruik veel grotere vormen aan dan in het verleden. Het aantal mensen met een uitkering in plaats van een baan nam hand over hand toe. De overheid stak zich in de schulden. De sociale samenhang in veel buurten en wijken werd zwaar op de proef gesteld.

Veel mensen hadden het gevoel dat we niet op de goede weg waren. De problemen groeiden ons boven het hoofd. De werkloosheid leek onoplosbaar, de onveiligheid konden we niet keren en het vertrouwen dat de politiek of de overheid zulke problemen aankon werd minder groot.

Vandaag de dag staan we er beter voor. Want ondanks alle tekortkomingen en zorgen is er weer meer vertrouwen dan in lange tijd. Dat heeft natuurlijk met de gunstige economische ontwikkeling te maken waarover ik het vorige week had. Wij zitten daardoor wat ruimer in onze jas. Toch is het te simpel om te doen alsof deze verbetering ons zomaar is komen aanwaaien.

Offers
Want het aflossen van oude schulden, de gematigde inkomensontwikkeling en de herzieningen in de sociale zekerheid hebben wel degelijk offers gevraagd.

Ik weet dat heel goed want ik heb zelf in die overgangsperiode verantwoordelijkheid gedragen en ook moeilijke momenten gekend.

Dat alles is niet zonder resultaat gebleven. Naast de 500.000 nieuwe banen en de koopkrachtverbetering hebben we in de huidige kabinetsperiode eindelijk voor betere voorzieningen kunnen zorgen in plaats van jaar in jaar uit te bezuinigen.

Cijfers zeggen niet alles; toch wil ik er een paar noemen. Het aantal politiemensen is met zo'n 4000 uitgebreid en het aantal plaatsen voor gedetineerden met zo'n 3000.

Alleen al dit jaar wordt meer dan 680 miljoen gulden extra aan onderwijs besteed om de klassen te verkleinen, meer computers in de klas te plaatsen en om leerkrachten te scholen.

En heeft u enig idee hoeveel extra geld wij in vier jaar tijd hebben kunnen uittrekken voor het grote stedenbeleid? Inclusief de Melkertbanen zo'n 3,3 miljard gulden.

Veel mensen maken zich zorgen over de zorg: ik ook. Toch hebben we bovenop de afgesproken groei van 740 miljoen gulden per jaar nog eens 800 miljoen daarbij kunnen leggen.

Maatstaf
Wat zeggen zulke cijfers? Zij laten naar mijn mening zien dat we naast de terechte aandacht voor werk en inkomen ook oog hebben gehad voor de kwaliteit van voorzieningen.

De echte resultaten wil ik liever niet alleen in geld uitdrukken. De echte maatstaf is of we de goede kant op gaan. Daalt de criminaliteit en neemt het gevoel van onveiligheid af? Krijgen we de te lange wachtlijsten onder de knie? Kunnen we het aantal jongeren dat de school zonder diploma verlaat drastisch terugdringen?

En tot slot: neemt het vertrouwen weer toe dat we met samenwerking en oog voor de langere termijn de kwaliteit van het bestaan in ons land kunnen verbeteren.

Ik ben er van overtuigd dat we op alle vragen een positief antwoord kunnen geven als we het terrein dat we hebben gewonnen niet weer prijs geven. En als we goed gebruik maken van onze nieuwe mogelijkheden.

Volgende week wil ik uitleggen waarom ik graag verder wil kunnen werken en welke hoofdkeuzes mij daarbij voor ogen staan.

Wim Kok