Vraag 1

Maximumscore 2
De opgravingen bij Pompeï en/of Herculaneum (waar veel kleur werd aangetroffen onder meer in wandschilderingen)
De ontdekking van kleursporen op de Parthenonbeelden in het British Museum

Vraag 2

Maximumscore 2
Enerzijds waren er archeologen die de concrete bewijzen accepteerden dat de beelden en gebouwen gekleurd waren geweest
Anderen vonden dat kleur niet paste bij het schoonheidsideaal van zuivere of ’hoge kunst’, dus het kon niet waar zijn dat de klassieken veelkleurige architectuur en beeldhouwkunst hadden gemaakt

Vraag 3

Maximumscore 2
De verfijning in de decoratie is op afstand niet te zien
Een dergelijke bewerkelijke decoratie is te tekenachtig, moeilijk op steen uitvoerbaar, of:
is niet architectonisch gedacht

Vraag 4

Maximumscore 2

• de technische doorsnede van het gebouw is wit gelaten
  
• in de binnenruimte (cella) is diepte gesuggereerd door de kleuren achteraan donkerder of

minder verzadigd weer te geven dan op de voorgrond

• de omgeving/buitenruimte is blauw en daardoor zie je dat de ruimtes links en rechts open

zijn

• kleurverloop in de zuilen en in het beeld zorgt voor plasticiteit

Vraag 5

Maximumscore 3

• het ontwerp voor het paleis is sterk horizontaal en laag gehouden, afgestemd op de

hoogte van het Parthenon

• hij gebruikt klassieke bouwelementen als zuilen(rijen) en timpanen of: hij houdt zich

aan de Grieks-Romeinse stijl van bouwen

• het paleis is zoveel mogelijk naar het oosten geschoven en laat zo ruimte voor de oude

tempels

• door in het midden een renbaan en tuinen aan te leggen blijven het Parthenon, het

Erechteion en de Propylaeën (evenals het grote beeld van Athena Promachos) goed te zien

• de renbaan vormt een verbinding tussen de oude Propylaeën en de toegangspoort tot het

paleis

Vraag 6

Maximumscore 3

• hij heeft vier grote (zwart marmeren) vrijstaande zuilen voor de zijwanden geplaatst
  
• deze zuilen dragen elk een stenen draagbalk die uit de muur (en pilaster) naar voren

steekt

• op deze balken ligt een (houten opengewerkte) architraaf over de lengte-as van de zaal
  
• hierop rust de open, houten dakconstructie (die doorloopt tot op de muren en pilasters)

Vraag 7

Maximumscore 1
De verdeling tussen de dragende en rustende delen is in één blik duidelijk doordat alle constructieve elementen zichtbaar zijn, bijvoorbeeld in de open achterwand of bij de naar voren geplaatste zuilen

Vraag 8

Maximumscore 2
Grote egale kleurvlakken (rood) en geschilderde/beschilderde ornamenten zijn onderdeel van de architectonische indeling (in horizontalen en verticalen), of: de kleurvlakken en ornamenten verduidelijken de heldere indeling en de functies van de onderdelen
Betekenis: klassieke beelden en andere versieringen geven het gebouw een historische waardigheid, of: wijzen naar de ’hoge kunst’ van de antieke wereld
Turner en Constable

Vraag 9

Maximumscore 1

• schetsmatig karakter/duidelijke factuur/nauwelijks detaillering geven aan dat het

werk snel is ontstaan

• (voorstelling:) landschap zonder opvallende of bijzondere toevoegingen: zo weergegeven

als het werd waargenomen

Vraag 10

Maximumscore 2
In het schilderij is een sterk contrast tussen lichte en donkere kleuren (nog versterkt door de lichte zilverachtige verte in te klemmen tussen donkere partijen); in de schets is minder lichtdonker-contrast
In het schilderij zijn de kleuren in de verte veel zwakker (minder verzadigd) dan op de voorgrond; in de schets is nauwelijks sprake van afnemende verzadiging, of: op afbeelding 6 in de verte een geleidelijk verloop in kleur, op afbeelding 5 in grotere stappen 11

Vraag 11

Maximumscore 3

• typisch zuidelijk landschap met klassieke elementen
  
• mensen als ’stoffering’ op de voorgrond gezet (waardoor een arcadische sfeer

ontstaat of waardoor het een verhalende scène lijkt)

• compositie volgens een vaste formule met coulissen of repoussoirwerking van boompartijen

op de voorgrond

• een romantisch goudkleurig licht, dat niet met de werkelijkheid (in Engeland, zie

afbeelding 5) overeenkomt

Vraag 12

Maximumscore 3

• donkere kleuren worden lichter gemaakt door ze met wit te mengen
  
• lichte kleuren worden nauwelijks afgezwakt met wit, maar veel meer puur opgebracht
  
• door gebruik van complementaire contrasten (blauw tegenover geel) wordt de kracht van de

kleuren versterkt

• de verf wordt afwisselend transparant en dekkend opgebracht, of: hij schildert op een

witte ondergrond (die vaak door de verf heen schijnt)

• hij maakt minder ’kleurvelden’ waardoor meer samenhang ontstaat

Vraag 13

Maximumscore 2
Afbeelding 5: de natuurgetrouwheid staat voorop, in de zin dat de kleuren nog op een logische manier zijn gerelateerd aan herkenbare objecten/aspecten van het landschap
Afbeelding 7: de kleur is autonoom/autonomer geworden: vage vormen ofwel kleurvlakken tonen/specificeren geen landschap maar suggereren het slechts

Vraag 14

Maximumscore 2
Afbeelding 6: verhalende sfeer, er wordt een Romantisch/nostalgisch landschap opgeroepen (in goudgeel avondlicht) en de ’attributen’ waarmee hij dat doet zijn duidelijk herkenbaar
Afbeelding 7: persoonlijke/directe beleving van een natuurlijke situatie; de ervaring van de atmosfeer, de stemming is belangrijker dan het verhaal, of: de totaalindruk is van belang en niet de details (geen imitatie maar verbeelding)

Vraag 15

Maximumscore 1
De Romantiek was een beweging die hechtte aan een persoonlijke weergave van gevoelens. Ook Turners late werk bestaat uit landschappen waarbij de beleving van de natuur en de atmosfeer het doel is.

Vraag 16

Maximumscore 2

• geel en blauw zijn volgens Goethe de (enige primaire) hoofdkleuren
  
• geel en blauw ontstaan respectievelijk uit licht en duisternis
  
• geel en blauw staan als paar voor tegengestelde eigenschappen als bijvoorbeeld licht en

schaduw, warm en koud, actief en passief (en hangen als zodanig samen met dit soort gevoelens)

Vraag 17

Maximumscore 2
Het kleurgebruik is in overeenstemming met het licht en de kleuren zoals de schilder ze waarnam in het volle zonlicht
Het kleurgebruik geeft de ’geaardheid’ aan van de verschillende elementen, bijvoorbeeld de vele tinten groen van gras en bomen, het blauw van de lucht, dat in het water weerspiegelt en de ’warmgrijze’ en/of witte wolken

Vraag 18

Maximumscore 2

• nauwkeurige weergave van diverse elementen: bijvoorbeeld een herkenbaar

huis/landgoed, boomgroepen als onderdeel van de parkaanleg

• breed formaat/horizontale opbouw toont zoveel mogelijk van het landgoed
  
• toegevoegde details (bijvoorbeeld koeien, zwanen en vissers) versterken het documentaire

karakter

Vraag 19

Maximumscore 2
Turner gebruikt zijn schetsen om ideeën op te doen/om indrukken van de natuur op te doen; ze zijn slechts het vertrekpunt dat moet leiden tot het schilderij dat hij in zijn hoofd heeft (en dat er altijd sterk vanaf wijkt)
Constable gebruikt ze om greep te krijgen op de natuur/zichtbare werkelijkheid; het zijn hulpmiddelen om het eindresultaat te perfectioneren (hij verandert zijn studies niet zozeer maar vervolmaakt ze in zijn uiteindelijke werk)
Struycken

Vraag 20

Maximumscore 3
Maatvoering: het werk bestaat uit gekleurde panelen die even groot zijn als de ramen Verdeling: de panelen zijn ingedeeld in eenheden die zo groot zijn als een vensterruit
Positie: de panelen binnen corresponderen met de overeenkomstige ramen op dezelfde ’verdieping’: beneden panelen van zes eenheden, daarboven panelen van acht eenheden, helemaal bovenaan panelen van vier eenheden

Vraag 21

Maximumscore 3

• er is een gebied (linksboven) waarin vrijwel elk vakje een andere kleur heeft
  
• er ontstaan stroken van dicht bij elkaar liggende kleuren en/of een gebogen vorm

linksonder van overwegend rode tinten

• binnen de stroken of andere grotere clusters zijn veel nuanceringen te zien
  
• het geheel is niet voorspelbaar regelmatig of symmetrisch (en niet toevallig)
  
• er zijn kleine kleurverschillen (bijvoorbeeld binnen in de stroken) en grote

kleurverschillen (bijvoorbeeld tussen de blauwe en de gele strook op de voorgrond)
 

Volgende