Vraag 1

Maximumscore 2

• Molukkers die in de jaren vijftig naar Nederland kwamen. Zij zagen zelf hun verblijf

in Nederland als tijdelijk en de overheid ging hierin mee in de jaren vijftig door ze als groep een aparte huisvesting te geven.

• "Gastarbeiders" in de jaren zestig. Zij kwamen hier tijdelijk werken en zouden

daarna weer terugkeren (De overheid nam dan ook geen beleidsmaatregelen bijvoorbeeld voor permanente huisvesting van hen).

Vraag 2

Maximumscore 4

• Cultuur geeft betekenis aan de gedragingen van mensen: als migranten inzicht krijgen

in de betekenis van bepaald gedrag, kunnen ze dit beter begrijpen en makkelijker met Nederlanders omgaan

• Cultuur geeft aan welk gedrag wel of niet aanvaardbaar is: op deze manier krijgen

migranten inzicht in Nederlandse waarden en normen. Dit inzicht kan de toegang tot de Nederlandse samenleving vergroten

Vraag 3

Maximumscore 3

• Zelf mogen kiezen: Mijn mening gaat uit van het cultureel relativisme. Wij mogen

vanuit onze waarden en normen niet oordelen over de waarden en normen van allochtonen waarbij vrouwen binnenshuis moeten blijven. Wij kunnen allochtone vrouwen dan ook niet verplichten om buitenshuis cursussen te volgen. Dan leggen wij ze namelijk dwingend ons cultuurpatroon op. Voor ieder mens is zijn eigen cultuur een waardevol goed.

• Niet zelf mogen kiezen: Mijn mening gaat uit van het universalisme. Bepaalde waarden

gelden voor iedereen, los van hun eigen cultuurpatroon. Vrouwen zijn gelijkwaardig aan mannen en moeten daarom ook dezelfde mogelijkheden als mannen hebben bij voorbeeld om buitenshuis cursussen te volgen. Zo niet dan discrimineer je vrouwen en dat druist in tegen de fundamentele rechten van de mens.

Vraag 4

Maximumscore 2

• deelname aan het onderwijs / hoogte van het eindniveau van het onderwijs
  
• deelname aan het arbeidsproces / functieniveau / beloning
  
• kwaliteit van de woonsituatie / mate van (vrijwillige) concentratie
  
• mate van politieke participatie
  
• mate van vóórkomen van vooroordelen / discriminatie / intolerantie

Vraag 5

Maximumscore 3

• In het multiculturele samenlevingsmodel moet bevorderd worden dat alle groepen in de

samenleving gelijke kansen hebben op het sociaal-economische terrein. Daarnaast mogen etnische groepen hun eigen culturele identiteit behouden. Dit wil dus zeggen dat er niet naar gestreefd wordt dat etnische groepen zich ook cultureel moeten aanpassen.

• In het multiculturele samenlevingsmodel wordt sociaal economische integratie actief

nagestreefd en veronderstelt men impliciet dat een sociaal-economische integratie de culturele positie verhoogt.

Vraag 6

Maximumscore 3
Werkloosheid betekent derving van inkomsten, dus een verlaging van de sociaal-economische positie. Door de werkloosheid verliest de allochtone werkloze bovendien het regelmatig contact met Nederlandse collega’s. Vermindering van sociale contacten bij hen leidde tot een geïsoleerde maatschappelijke positie en kan een bijdrage geleverd hebben tot de vorming van een negatief beeld over hun culturele positie.

Opgave 2 Multiculturele samenleving

Vraag 7

Maximumscore 4

• De positie van de Molukkers was na de Tweede Wereldoorlog uitermate moeilijk

geworden, omdat zij door Indonesiërs gezien werden als collaborateurs (push)

• Van de Nederlandse regering verwachtten de Molukkers een oplossing (De Molukkers wilden

niet naar Holland maar naar de onafhankelijke Republiek der Molukken, echter dat was indertijd politiek niet haalbaar) (pull)

• Surinamers kwamen vanwege slechte Surinaamse economische situatie; ook speelden soms

etnische of politieke spanningen een rol (push)

• In Nederland was een betere economische situatie en wachtte een volwaardig

Nederlanderschap (Pull) / ook familie-overkomst speelde bij velen een rol (pull) / later speelde de angst voor het verlies van het Nederlands staatsburgerschap (push)

• Buitenlandse werknemers (Turken en Marokkanen). De economische situatie in het land

van herkomst stimuleerde velen om naar Nederland te komen (push)

• Tot 1973 kwamen ze naar Nederland als reactie op werving van Nederlandse werkgevers

(Pull) / later op grond van gezinshereniging of gezinsvorming (pull)

Vraag 8

Maximumscore 2
Eens met Tinnemans, want in essentie gaat het om:

• het nakomen van internationale verplichtingen
  
• het verminderen van de grote ongelijkheid in de wereld
  
• het recht van gezinshereniging
  
• de morele plicht bij het helpen van mensen bij vervolging

Oneens met Tinnemans, want de immigratievariant:

• is een correctie op het negatieve beeld dat van de gevolgen van de huidige

immigratie wordt geschetst, zoals te weinig werk/ woonruimte/geld voor opvang

• kan het draagvlak voor een ruimer toelatingsbeleid vergroten

Vraag 9

Maximumscore 4

• daling werkgelegenheid in secundaire sector: hierin zijn allochtonen

oververtegenwoordigd

• verschuiving werkgelegenheid naar dienstensector: hierin zijn allochtonen

ondervertegenwoordigd

• verdringing op de arbeidsmarkt van lager opgeleiden door hoger opgeleiden: allochtonen

zijn gemiddeld lager opgeleid

Vraag 10

Maximumscore 3
Voorstander van positieve actie:
Als positieve actie leidt tot een verbetering van de maatschappelijke positie van allochtonen, kan dat leiden tot minder negatieve beeldvorming bij autochtonen, hetgeen weer kan leiden tot minder discriminatie.
Tegenstander van positieve actie:
Als positieve actie leidt tot het zich (relatief) achtergesteld voelen door zwakkere autochtone groepen, kan dat leiden tot spanningen tussen bevolkingsgroepen / tot gevoelens van gekwetstheid of bedreiging bij de zich achtergesteld voelende autochtonen (waardoor er behoefte zal zijn tot versterking van de eigen culturele identiteit door middel van het zich afzetten tegen andere culturele identiteiten) hetgeen weer kan leiden tot (zondebokken zoeken en) discriminatie.

Opgave 3 Politieke besluitvorming

Vraag 11

Maximumscore 2

• strijdig met het kenmerk dat de regering verantwoording schuldig is aan de

volksvertegenwoordiging

• strijdig met het kenmerk dat het parlement de regering behoort te controleren
  
• strijdig met het kenmerk van scheiding van machten

Vraag 12

Maximumscore 4

• Doordat het Nederlands kiesstelsel werkt volgens evenredige vertegenwoordiging heeft

dit een veel-partijen-systeem tot gevolg waarbij geen enkele partij de meerderheid heeft en er coalitieregeringen moeten worden gevormd. Het is dan altijd maar de vraag welke partijen in de regering zullen komen. Het heeft dan ook weinig zin om in een vroeg stadium mogelijke ministers naar voren te schuiven. (Bovendien worden vaak specialisten van buiten de politiek aangezocht als minister.)

• Het districtenstelsel leidt er toe dat in het parlement één partij de absolute

meerderheid verkrijgt en in de praktijk tot een tweepartijenstelsel. Bij verkiezingen wordt òf de zittende regering gehandhaafd òf de zogenoemde schaduwregering die in de verkiezingstijd als een alternatief is gepresenteerd, treedt aan

Opgave 4 Politieke besluitvorming

Vraag 13

Maximumscore 3

• De trend dat de politieke onvrede onveranderlijk hoog blijft, terwijl de politieke

onverschilligheid afneemt

• Een voorbeeld van een goed antwoord: Afname van conventionele politieke participatie

(partijlidmaatschappen) en toename van protestparticipatie (lidmaatschappen van actiegroepen en pressiegroepen)

Vraag 14

Maximumscore 3

• Politiek is de gezaghebbende verdeling van waarden; gezaghebbend wil zeggen dat deze

verdeling legitiem gebeurt, dus door de overheid die gerechtigd is beslissingen te nemen. Men moet de beslissingen dus accepteren; bij verdelingsvraagstukken zullen altijd tegenstellingen bestaan: wat de een krijgt, krijgt de ander niet.

• Politiek is het proces waarbij maatschappelijke tegenstellingen worden uitgevochten op

het niveau van de staat/overheid; de genomen besluiten zijn gezaghebbend, dus bindend; niet iedereen krijgt in dezelfde mate zijn zin.

Opgave 5 Politieke besluitvorming

Vraag 15

Maximumscore 3
De liberale visie van bevordering van individuele vrijheid / particulier initiatief komt overeen met een beperkte rol van de overheid. Deze beperkte rol is eerder met de grensrechter te vergelijken dan met de rol van de scheidsrechter.

Vraag 16

Maximumscore 2
Nee. De rol van de overheid in de sociaal-democratische visie is ook een terughoudende als het gaat om persoonlijke vrijheid, net als bij de VVD. Mensen moeten niet te veel gedicteerd krijgen hoe zij hun persoonlijke leven moeten invullen.

Vraag 17

Maximumscore 2

• Politieke participatie kan belangen dienen en omdat iedereen zelf het beste weet wat

zijn of haar belangen zijn, is het goed in politieke processen te participeren.

• Bij een laag niveau van participatie dreigt de politieke agenda uitsluitend door

beroepspolitici te worden bepaald.

Volgende