---

Eindexamen Latijn 1998.

Tekst 1.
	1.	Het woord iussos (399).
	2.	In de Latijnse tekst staat dat zij beiden niet veel vertrouwen hebben in de goddelijke raad. De vertaling zegt dat er verschil is tussen beiden in hun vertrouwen op de goddelijke raad.
	3.	397: sed t/m nocebit: dit wordt door de verteller aan Deucalion en Pyrrha in de mond gelegd; het is dus het perspectief van deze twee personages. 400: quis t/m vetustas: dit is een kanttekening van de verteller, dus het perspectief van de verteller.
	4.	Dit is een verklaring van de menselijke aard uit de hardheid van de stenen waaruit het huidige mensengeslacht zou zijn ontstaan.
Tekst 2.
	5.	mentis inops (37): nota bene aan het adres van Pallas Athene; de lezer weet uiteraard dat zij als godin van de wijsheid dit zeker niet is. nimium vixisse (38): de lezer weet dat Pallas een godin is en als godin met het eeuwige leven nooit te lang kan hebben geleefd. nurus/filia (39): Pallas heeft als virgo geen dochter en geen schoondochters. cur non ipsa venit?(42): de lezer weet dat Pallas wel degelijk aanwezig is, zij het dan in vermomming
	6.	Het benadrukt het contrast tussen de eerbiedige reactie van de anderen en de onverschrokken en brutale reactie van Arachne.
	7.	C. se.
	8.	subitus (rubor) (46).
	9.	invita hoort grammaticaal bij ora, maar naar betekenis natuurlijk bij Arachne/virgo/ het subject van erubuit.
	10.	Bij Ovidius is Pallas een aan Arachne niet bekende oude vrouw. Bij Homerus verschijnt Aphrodite als een vertrouwde oude dienares.
Tekst 3.
	11.	Het meervoud benadrukt dat Alcyone telkens maar weer moet denken aan de terugkeer van Ceux.
	12.	nullamque sibi praeferret (581)
	13.	inanes (576)
	14.	Het hele vers bestaat uit dactyli.
	15.	Honden en ganzen veroorzaken lawaai, drukte en onrust; het metrum suggereert dit door de opeenvolging van alleen maar dactyli met hun vele korte lettergrepen.
	16.	Het wat flauwe woordenspel van excussit sibi se: alsof de slaap zichzelf afschudt.
	17.	De boodschap van de droom brengt voor Alcyone uiteraard veel onrust en verdriet met zich mee.
	18.	Alcyones droom was reeds werkelijkheid geworden (1) weduwe (1)
	19.	De vele imperfectumvormen in 577-581.
	20.	A. Actaeon: van mens tot dier. B. Arachne: van mens tot dier. C. Ceux en Alcyone: van mens tot dier.
Algemeen.
	21.	Ovidius werd door Augustus verbannen naar Tomi. De reden hiervoor is niet helemaal duidelijk, zelf spreekt hij over een error. In de Epistulae ex Ponto houdt hij het thuisfront op de hoogte van zijn ellendig lot in dit verre oord.
	22.	Bij scherp toezien kan men ontdekken dat op dit plaatje de Lycische boeren in kikkers worden veranderd. Je kunt Latona met haar kinderen ontdekken, Apollo en Artemis.

Vertaling.
Zij voedde zich met loof van bomen en bitter gras
en in plaats van op een bed lag de ongelukkige neer op de grond,
vaak ook nog zonder gras, en zij dronk uit modderige rivieren.
En zelfs toen zij smekend haar armen naar Argus uit wilde strekken,
had zij geen armen die zij naar Argus uit kon strekken,
en als zij probeerde te klagen, bracht zij slechts geloei voort uit haar mond
en zij werd bang voor het geluid en schrok van haar eigen stem.
En zij kwam bij de oevers waar zij gewoon was te spelen,
de oevers van de Inachus, en zodra zij in het water haar nieuwe horens
zag, schrok zij en vluchtte in paniek weg voor zichzelf.
De Najaden wisten niet, ook Inachus zelf wist niet
wie zij was; maar zij volgde haar vader en volgde haar zusters
en liet toe dat ze werd aangeraakt en bood zich aan aan hen die haar bewonderden.
De oude Inachus had haar geplukt gras voorgehouden:
Zij likte zij handen en kuste de handpalmen van haar vader
en niet hield zij haar tranen in.