Vraag 1

B

Vraag 2

Maximumscore 2
oorzaak:

• leger en vloot werden steeds duurder
  
• er was ongelijke lastenverdeling/belastingdruk in de Republiek der Verenigde Nederlanden

tussen de gewesten onderling

• te grote belasting voor het gewest Holland

oplossing:

• in Holland moesten de belastingen omlaag (om de economie te stimuleren)
  
• de andere gewesten moesten meer gaan betalen (aan de defensie)
  
• er moesten naast gewestelijke ook nationale belastingen komen
  
• (niet het volk, maar) de prins moest meer macht krijgen

Vraag 3

Maximumscore 3
Bij kaart 1 horen de gegevens a, d, f.
Bij kaart 2 horen de gegevens b, c, e.

Vraag 4

Maximumscore 2
Het gaat om de Pruisen / het Pruisische leger.

Vraag 5

C

Vraag 6

Maximumscore 2

• sommige mensen zijn de baas over anderen / de ongelijkheid van de mensen wordt

geaccepteerd

• de mensen hadden te weinig interesse voor de landsverdediging / de politiek
  
• de prins heeft het land niet in eigendom
  
• het volk beschouwt zich nog niet als baas over het land

Vraag 7

Maximumscore 2
Het gevolg voor de boeren was positief, omdat:

• zij rijker werden.
  
• zij (relatief) betere prijzen voor hun producten kregen.
  
• zij (door hun winsten) meer konden investeren in hun (boeren)bedrijf.

Vraag 8

B

Vraag 9

Maximumscore 2
Mogelijke onderzoeksvragen zijn:
1: Hoe is het (relatief) grote aantal pamfletten in 1781 te verklaren’?
2: Hoe is de (relatief) sterke daling van het aantal politieke tijdschriften en pamfletten vanaf 1787/in 1787 te verklaren’?
3: Hoe is het (relatief) grote aantal pamfletten in 1795 te verklaren’?
4: Hoe is de (relatief) sterke daling van het aantal pamfletten na 1795 te verklaren’?
5: Hoe is de (relatieve) stijging in 1814 te verklaren’?
6: Hoe is de (relatieve) stijging in 1830 te verklaren?
Antwoorden op de onderzoeksvragen zijn dat er meer/minder pamfletten kwamen door (in volgorde):
bij 1: het verschijnen van ’Aan het Volk van Nederland’
bij 2: de onderdrukking van de oppositie na de Pruisische inval
bij 3: de Franse inval in Nederland
bij 4: de toenemende onderdrukking door de Fransen
bij 5: het einde van de Franse overheersing / het begin van het Koninkrijk der Verenigde Nederlanden
bij 6: de afscheiding van België

Vraag 10

Maximumscore 2

• eenheid in de belastingheffing; regel 1 – 2 / algemene/nationale belastingen (om

gemakkelijker de kosten der staat te kunnen bestrijden); regel 3 – 4

• gelijke lusten en lasten; regel 5 – 6 / belasting naar

draagkracht/vermogen/inkomen; regel 7 – 9

Vraag 11

Maximumscore 2

• in 1795: veel Nederlandse burgers waren eerst blij met de komst van de Fransen (omdat

ze bevrijding van de stadhouder / vrijheid beloofden), maar

• in 1813: kregen ze steeds meer een hekel aan de Fransen (door de onaangename gevolgen

van de Franse overheersing)

Vraag 12

Maximumscore 2

• omdat men geen onderzoek meer mocht doen naar het vaderschap
  
• omdat alleen de vrouw verantwoordelijk bleef voor de gevolgen van seks váár het

huwelijk

• omdat ongehuwde, zwangere vrouwen mannen niet meer tot een huwelijk konden dwingen
  
• omdat ongehuwde, zwangere vrouwen mannen niet meer konden dwingen tot (het betalen van)

een schadevergoeding

Vraag 13

Maximumscore 3

• B
  
• C
  
• E

Vraag 14

B

Vraag 15

Maximumscore 2
Bij Verlichting horen: a, d.
Bij reactie op Verlichting horen: b, c, e.

Vraag 16

A

Vraag 17

B

Vraag 18

C

Vraag 19

Maximumscore 2
Onderdeel 2

Vraag 20

A

Vraag 21

Maximumscore 3

• kenmerk b
  
• kenmerk e
  
• kenmerk f
  Europa en de buitenwereld

(1150-1350)

Vraag 22

Maximumscore 2
Het is te verklaren door:

• door kerstening / uitbreiding van het christendom (in Scandinavië, IJsland, Polen en

Hongarije)

• door de Reconquista (gebieden in Spanje/Iberisch schiereiland heroverd op de moslims)
  
• door de kruistochten (gebieden op de moslims veroverd/nieuwe gebieden aan Europa

toegevoegd/in Klein-Azië kruisvaardersstaten gevestigd)

Vraag 23

D

Vraag 24

Maximumscore 2
Feit:

• B
  
• C

Vraag 25

Maximumscore 2
Onderdeel 3

Vraag 26

Maximumscore 2
Er is hier geen sprake is van een vijandbeeld, want op deze afbeelding ziet men een vriendschappelijke verhouding. Dit blijkt uit het spelen van een spel (schaken).

Vraag 27

E

Volgende