Het enige dat heftig lijkt te schommelen tijdens de examens is de temperatuur. Was het vorige week nog bloedheet, nu zijn de gymzalen en andere examenruimtes vaak te kil voor de stilzittende kandidaten. De moeilijkheidsgraad blijft constant: ook gisteren waren de examens weer redelijk goed te doen.
Kandidaten van vbo en mavo zetten gisterochtend hun klapperende tanden in Nederlands leesvaardigheid. 'De tandarts leert doorbijten', luidde de titel van een tekst over tandarts-angst op C-niveau. Maar ook zonder enorme inspanning was het te maken, vond docent Harry de Beuk van het Casimir Lyceum in Amstelveen. Hetzelfde gold volgens hem voor D-niveau, waar de leerlingen zich bogen over 'Met geur meer geld', over hoe gedrag wordt gestuurd door geuren. Toch zegt Sandy Sprengers dat ze het zonder de geur van haar snoepjes niet had aangekund: "Ik moest er wel een heel pakje van eten, om wakker te blijven. Wat saai!" Michael Mul was ook slaperig. Hij stormde 25 minuten na het begin van het examen de zaal binnen. Net op tijd, want een half uur na het begin had hij er niet meer binnen gemogen. "Geen paniek", kalmeerde hij na afloop, "het ging me goed af." Op havo en vwo begon de ochtend met maatschappijleer. Havisten die hun ogen nog niet helemaal open hadden, hebben de eerste opgave misschien fout, vreest docent D. Booy van het Alberdingk Thijm College in Hilversum. Hoe hou je anders intergenerationele en intragenerationele mobiliteit uit elkaar? "De eerste term betreft meer of minder stijgen op de maatschappelijke ladder dan je ouders en de tweede gaat over je eigen leven", legt hij uit. Zijn leerlingen vonden vraag 23 het moeilijkst: 'Welke gevolgen heeft computergebruik op de kwaliteit van het werk?' Booy zou antwoorden: Minder vies werk, grotere psychische belasting en zelfstandiger werken. "Iedereen vond het verder prima te doen." Al had de verwarming wat hoger gemogen. De vwo'ers kwamen echter tijd tekort. "Zoveel leeswerk, bijna tekstverklaren!", vond Booy's collega F. Luyben. Hij telde vier zogenoemde standpunt-vragen, zoals 'Stel dat allochtone vrouwen niet naar inburgeringscursussen willen. Zouden ze die keus van jou zelf mogen maken en waarom?' Hoewel de kandidaten de kans misten om al hun gestampte kennis te spuien, vond Luyben dit examen wel passend voor vwo-niveau. "De resultaten vallen mee," verwacht hij, "als ze aan het eind tenminste niet moesten jagen door tijdnood." De paar vwo-kandidaten die muziekexamen deden, moesten van alle markten thuis zijn: Strawinsky, J.S. Bach, Beethoven en Prince. Goede vooruitzichten ook voor de vbo/mavo-kandidaten scheikunde. Weinig rekenwerk voor D-niveau en nog minder voor C. "Bovendien kwam het altijd lastige onderwerp water en zouten dit keer niet voor. Dus dubbel mazzel!", concludeerde docent Jos van Koekenbier van het Casimir. "Makkelijk", viel Mark Binnekamp haar bij. Het leverde Judith Creutzburg zelfs een unieke ervaring op: "Het was niet moeilijk voor het eerst in mijn leven." Het havo-examen Engels bracht gisteren vooral hoofdbrekens voor de meisjes: Ze vroegen zich unaniem af wat ze aanmoesten met een invultekst over voetbal. "Ze mogen die gatentekst overigens helemaal weghalen", adviseerde Heleen Heijkoop. "Het zegt toch niets over leesvaardigheid." Ook Casimir-docent Ada Schotting had haar bedenkingen bij de voetbaltekst, maar noemde de andere teksten "leesbaar" en wel degelijk passend bij de belangstelling van de kandidaten. Toch vielen de laatste twee teksten wat zwaarder bij de leerlingen. Het examen Grieks had een paar zedenlessen in petto voor de vwo-kandidaten. Zo gingen de teksten erover dat onrecht begaan erger is dan ondergaan en over wat wel en niet ethisch te verantwoorden is. Vooral de Griekse filosofen Plato en Socrates kwamen aan bod. "Het is onmogelijk niet verliefd te raken op Socrates", luidde het begin van een van de teksten. Joram Rafalowiez van het Casimir had buiten hetzelfde gevoel: "Ik verwacht geen al te laag cijfer". Zijn docent Ellen Rosenstein vond het echter een pittig examen en zei dan ook: "Een gesprek met Socrates is geen vrijblijvende zaak."