Zware dag voor vbo'ers
Wat kost het meeste energie: traplopen of slapen? Uit vraag 45 van het examen Biologie voor vbo B bleek gisteren dat slapen het meest uitput. Want de proefpersoon sliep acht uur en traplopen deed hij maar twee minuten. Opletten geblazen dus, terwijl de B-kandidaten daarna nog eens een saaie zit Natuurkunde kregen. Voor het eerst deze week deden ook andere schooltypes mee: In Sneek bogen havo'ers en vwo'ers zich over Fries.
Het examen Biologie voor vbo zag er goed verzorgd uit, compleet met afbeeldingen. "Dat maakt het voor onze leerlingen uitnodigend om het goed te maken", zegt een tevreden H. Kisteman, docent Biologie en Natuurkunde van het Meerstroom College in Utrecht.
"Wat ik makkelijk vind is zo'n grafiek", zegt leerlinge Lisa Wong dan ook over de eerste vraag. Hieruit bleek overigens dat het aantal rokende jongeren van 17 tot 19 jaar tussen 1992 en 1996 is toegenomen van 47 naar 50,5 procent. Meer problemen had ze met bovengenoemde vraag: Wat kost het meeste energie?
Had 'Examen doen' bij de energie-vraag gestaan, dan hadden de vbo B'ers gisterochtend beslist het hoogst gescoord, met na 100 minuten Biologie nog eens evenlang Natuurkunde. "Dit hebben ze slechter gemaakt dan biologie", vreest Kisteman. "De vragen dekten weliswaar volledig de stof, maar hier moesten de leerlingen de plaatjes zelf tekenen. Sommigen vonden het erg moeilijk." Aan de temperatuur heeft het in ieder geval niet gelegen, want de examens werden afgenomen aan de schaduwkant van het Meerstroom College.
Tegelijkertijd kregen in Friesland in totaal elf havo en vwo-kandidaten Fries drie uur de tijd voor hun opstel. "Hoewel de meesten van mijn leerlingen uit het avondonderwijs komen en toch ouder zijn dan 30, blijken de onderwerpen net als vorig jaar vooral gericht op jongeren", moppert leraar F. Dijkstra van Fries avondcollege in Leeuwarden.
Drie van de acht havo-kandidaten schreven volgens hem over het plan om in 2000 alle Friezen terug te halen, "die ooit geëmigreerd zijn." Ze moesten zich inleven in een van de terugkeerders, voor wie alle Friese gezinnen al is gevraagd een slaapkamer vrij te houden. "Reken maar dat het druk wordt in 2000. Dan zijn er meer Friezen dan andere Nederlanders!" verheugt Dijkstra zich.
De drie vwo'ers konden zich volgens D. Willemsma van Het Borgerman in Sneek vinden in het onderwerp over de Tweede Fase: "Wij zijn een proefschool, waar al wordt geëxperimenteerd met de nieuwe bovenbouw: het studiehuis. Maar ik heb niet het idee dat het bijbehorende zelfstandig leren, waarbij de docent minder op de voorgrond treedt, al zo'n succes is. Ze konden zo voor de vuist weg opschrijven wat hier allemaal fout loopt."
Gistermiddag was Friesland de enige provincie in Nederland waar examen werd afgenomen. De havo'ers kregen vijf teksten over de huizenbouw in Friesland. "Witte schimmel", verklaarde Dijkstra. "Zo noemen we hier de nieuwbouw die zit vastgekoekt aan de oude dorpen, alsof het landschap door schimmel is aangetast." Terwijl de kandidaten al hun aandacht nodig hadden, begon er plotseling een draaiorgel voor de deur te spelen. Dijkstra "Twee minuten later was het al stil. Even later kwam de conciërge vertellen dat hij meteen ƒ25 had gegeven."
Ook de vwo'ers bogen zich in Sneek over de tekstverklaring: 'Mondiale of regionale literatuer'. Hierin vraagt de auteur zich af of regionale boeken wel aan de wereldberoemde literatuur gespiegeld mogen worden. "De kandidaten zullen wel klagen dat het alweer over literatuur gaat", merkt Willemsma op.
Hoe dan ook heeft Fries in ieder geval om een andere reden een uitzonderingspositie onder de wereldtalen: De normering voor het examen is nog niet bij het Cito bekend. Dus de uitslagen laten nog even op zich wachten.