IT-branche denkt op de korte termijn
door Alfred Monterie Het tekort aan ervaren automatiseringspersoneel zal de komende jaren verder toenemen. De instroom van nieuwe mensen droogt op. De kaartenbakken van de arbeidsvoorziening zijn leeg. Vrijwel iedereen die nog een beetje talent voor automatisering bezit, heeft inmiddels zijn weg in die richting gevonden.
Dit sombere beeld wordt geschetst door Roland van Houdt, commercieel directeur van het opleidingsinstituut Global Knowledge Network. Tot zijn spijt moet hij constateren dat er niet alleen gebrek is aan ervaren automatiseerders, maar dat ook aan de onderkant de zaak vastloopt.
Alle prima carrière-vooruitzichten ten spijt blijken de jonge schoolverlaters allerminst warm te lopen voor werk in de informatietechnologie (IT). Dezelfde generatie die is opgegroeid met PlayStation, Pentium II en de Uittreksel cd-rom, ziet weinig brood in het IT-vak.
Volgens Van Houdt treft ook de IT-sector zelf enige blaam. Vaak ontbreekt de bereidheid om tijd in het opleiden van jonge krachten te steken. Het begeleiden van nieuwkomers betekent namelijk een investering die pas later rendement gaat opleveren.
In de IT-sector overheerst echter het korte termijn denken. Het schaarse potentieel aan ervaren automatiseerders wordt liever op projecten gezet die direct resultaat opleveren. Voor de coaching van junioren blijft nauwelijks niemand over.
Een andere belemmering wordt gevormd door het salarisniveau. Van Houdt constateert dat de markt aan de onderkant minder goed werkt. Aan de bovenkant leiden de tekorten tot behoorlijke salarisstijgingen. Maar vreemd genoeg geldt dat niet voor de aanvangssalarissen van jonge IT'ers. In het bankwezen, de handel en de industrie komen hun leeftijdgenoten op een hoger salaris binnen. Van Houdt verbaast zich daarover. Een mogelijke verklaring kan zijn dat de IT-sector niet het idee wil hebben dat jonge mensen louter vanwege de goede salarissen een baan in de IT zoeken.
Hans de Hoog, principal consultant electronic commerce van Origin Nederland, ziet als oorzaak het gebrek aan ervaring die de meeste jonge mensen hebben. "Ze zijn daarom niet direct inzetbaar", zegt hij.
Bedrijven die 'electronic commerce' willen gaan bedrijven, zitten overigens te springen om mensen. Daarnaast is er een gebrek aan mensen die software voor bedrijfsbrede planning kunnen implementeren. Ook netwerkspecialisten zijn zeer gewild, aldus Van Houdt.
Door de vele fusies en overnames bestaat er ook veel vraag naar lieden die ervaring hebben met de integratie en migratie van systemen.
De geringe instroom van jonge IT'ers heeft tot gevolg dat veel ervaren mensen beneden hun niveau werken. Betrokken werknemers doen vaak taken die eigenlijk door een junior-automatiseerder zouden moeten worden gedaan. Daardoor blijft het moeilijker werk weer liggen.
Ook staan veel IT'ers stil in hun ontwikkeling. Oplossing van de Millennium- en Euro-problemen kost zoveel moeite dat geen tijd meer overblijft voor verdere scholing. Global Knowledge Network merkt dit bij haar opleidingen. Steeds minder IT'ers met een 'oud' diploma schrijven zich in voor een cursus. Het zijn met name de nieuwkomers die hun vakkennis willen onderhouden en vernieuwen. Van Houdt: "Op den duur zal dit natuurlijk leiden tot scheve kennisverhoudingen en mogelijk een kennisachterstand van bestaande IT'ers."
Al met al dreigt het tekort aan mensen met de juiste IT-kennis verder toe te nemen. Weinig bemoedigend ook is het aantal aanmeldingen voor informatica-studies. De Technische Universiteit Twente en Delft telden halverwege deze maand 40 aanmeldingen minder voor informatica. Volgens het universiteitsblad Delta lijkt informatica bij de TU's al weer over zijn top. De animo voor beta en techniek blijft dalen. Economie is in. Maar die studie levert geen echte informatici af.
Toch is er een lichtpuntje. Global Knowledge Network biedt sinds afgelopen september aan een groep van 60 jonge VWO'ers een combinatie van vakopleiding en gegarandeerd werk. Doel is binnen vier jaar de HBO-informatica opleiding af te ronden. De eerste ervaringen hiermee zijn positief, aldus Van Houdt. Wel kost de begeleiding van deze mensen in de bedrijven meer tijd dan aanvankelijk werd gedacht. Dat komt vooral door de jeugdige leeftijd van de deelnemers. In sociaal opzicht moeten sommigen van hen nog een weg vinden. Maar het project loopt verder goed. Hoewel beperkt van omvang, betekent het in ieder geval een aanzet tot verlichting van het vacature-probleem.