Hitte brengt militarypaarden in groot gevaar

CONYERS, dinsdag - Valt vandaag de eerste dode in actie op de Olympische Spelen te betreuren? En betreft het een paard, het enige dier aanwezig op de Spelen in Atlanta? Zonder Nederlanders start vanochtend vroeg de crosscountry voor landenteams in de military. Een uithoudingsproef voor paard en ruiter van ruim een uur met hindernissen in de vrije natuur.

Normaal is military al een hevig bekritiseerd onderdeel van de paardensport vanwege de dieronvriendelijkheid met de zware immobiele hindernissen. Daarbij komt een extreem hoge temperatuur en vochtigheid in 'hot' Atlanta waardoor de kansen op oververhitting en uitdroging zeer reëel aanwezig zijn. Het maakt de military op deze Olympische Spelen in feite onverantwoord.

De conservatieve bazen van het IOC en FEI, de internationale paardensportfederatie, wilden evenwel van geen afstel weten. Een vooronderzoek de afgelopen vier jaar van een miljoen dollar heeft hun geweten gesust en met enkele aanpassingen moet de show doorgaan. Gaan de Olympische Spelen inderdaad over sportlijken? De olympische beweging en de volgers houden het hart vast.

De Nederlandse amazone Tineke Bartels is oud-kampioen military en in Atlanta aanwezig als teamlid van de dressuurploeg. "Op een WK heb ik meegemaakt dat een Nederlands paard bezweek aan oververhitting, uitdroging en dientengevolge totale uitputting. Het was Kimbel met Huub Jansen als ruiter in 1978 in Amerika, in Kentucky. Op een gegeven moment deed het dier niets meer. Op de operatietafel bleek het proces niet meer te stoppen en stierf het paard. Verschrikkelijk."

"Ik vind military een prachtig onderdeel van de paardensport. Nadat ik een aantal paarden heb zien sterven op het parcours werd het me te veel en ben ik gestopt. Ik kon het niet meer aanzien. Mij zien ze ook niet bij de cross in Atlanta", waarna ze de handen voor haar gezicht slaat als ze aan de eventuele gevolgen denkt voor de paarden.

Military is ook gevaarlijk voor de ruiters. Van hen is eveneens een aantal gestorven bij ongelukken. Maar zij kunnen, in tegenstelling tot het paard, zeggen: tot hier en niet verder. Veel zal afhangen van het verstand van de ruiters. In een wedstrijd om olympisch goud zijn zij juist de personen die zich op de grens van het toelaatbare bewegen. Voor eeuwige roem deinzen ze niet terug om de grens te overschrijden.

Vandaar dat het IOC en FEI enkele aanpassingen heeft toegepast na vier jaar studie. De belangrijkste betreft de vroege starttijd (6.45 uur plaatselijke tijd) en het inkorten van het parcours met 25%. In afstand en tijd is de olympische crosscountry 7290 meter en 28 minuten korter dan de gewoonlijke 26950 meter en 93 minuten. Mochten de weersomstandigheden of de vooruitzichten vandaag extremer zijn dan waarvan is uitgegaan bij studie dan kan de organisatie het parcours nog verder inkorten.

Een andere maatregel is dat paard en ruiter gedurende de uithoudingsproef gebruik kunnen maken van water en ijs overal langs het parcours om af te koelen. Verder zullen zo'n 200 dierenartsen de wedstrijd begeleiden en hebben zij het recht in te grijpen en combinaties uit de strijd te nemen. Bij iedere hindernis staan zes artsen. Na ieder onderdeel worden de paarden geïnspecteerd.

Mocht er ondanks de preventieve maatregelen toch wat fout gaan dan heeft de organisatie de beschikking over een mini dieren-hospitaal op het parcours waar ruimte is voor spoedoperaties. Alles, behalve afstel, is in het werk gesteld om de hitte te verslaan en veilige competitie te waarborgen.

Maar de hitte, het weer is onvoorspelbaar en daarom nauwelijks te verslaan. Het IOC en FEI wensen de strijd met de natuur toch aan te gaan. Laat vandaag echter niemand het verstand verliezen ten koste van een bij voorbaat onschuldig paard. Of laat kou en regen vandaag en donderdag, als de individuele cross op het programma staat, Atlanta teisteren.