AMSTERDAM - "Ik heb op jou gewacht", zegt Sjoukje Bokma de Boer met ontroerende overtuiging tegen de jonge dichter Pieter Jelles Troelstra. Pas een avond kennen ze elkaar, maar die paar uur zijn genoeg om te weten dat ze hun grote liefde hebben gevonden. De jaren daarna zijn ze onafscheidelijk, twee intelligente mensen die elkaar bewonderen en beminnen. Maar zelfs zo'n bijzondere relatie gaat slijten, is de melancholieke conclusie van de bijzondere Nederlandse speelfilm 'Nynke'.
Is het een kwestie van uit elkaar groeien, is het korset van hun tijd te strak ingeregen? Buitengewoon knap verweeft regisseur Pieter Verhoeff de elementen die verantwoordelijk waren voor de corrosie van hun liefde. Een andere hartstocht gaat Troelstra's aandacht afleiden. Hij wordt gegrepen door het ideaal van het socialisme en gaat met die tweede liefde voortdurend op reis. Sjoukje blijft hem onvoorwaardelijk steunen, ook al worden hun levensomstandigheden door de omstreden politieke preken van haar man bepaald niet verbeterd. Maar het simpele feit dat ze vanwege hun twee kinderen thuis moet blijven, dwingt haar in een rol die haar sociale positie en leven bepaalt. Ze is moeder en echtgenote.
|
Jeroen Willems en Monic Hendrickx als Pieter Jelle Troelstra en Nynke van Hichtum. (Foto: Dinand van der Wal).
|
En in een tijd voor het feminisme betekent dat een geestelijk kortwieken. Om te functioneren moet ze haar intelligentie en talenten wegstoppen en dat leidt tot een crisis. Haar ervaringen met een psychiater illustreren de opvattingen van haar tijd en diens bevindingen zullen ook Troelstra's visie op zijn vrouw beïnvloeden. De ontwikkelingen die leiden tot het verlies van haar grote liefde, maar tegelijkertijd tot Sjoukjes onafhankelijkheid en haar schrijverschap (onder de naam Nynke van Hichtum) zijn even boeiend als veelkleurig. Meesterlijk legt Verhoeff een veelvoud van thema's over elkaar heen. Elke scène belicht nieuwe facetten van tijd en emoties en levert een onlosmakelijke bijdrage aan het gedetailleerde mozaïek dat 'Nynke' vormt.
Dat Verhoeff zijn overvloed aan informatie een warm kloppend hart heeft weten te geven, is mede te danken aan alle voortreffelijke acteurs. Met haar sprekende ogen en haar veelzijdig gezicht is Monic Hendrickx in de titelrol een actrice van internationale klasse en net zo invoelbaar maakt Jeroen Willems de gevoelens van Troelstra. Zonder een moment de aandacht op te eisen zijn de beelden van cameraman Paul van den Bos en de art-direction van een rijkdom die veruit stijgt boven het bescheiden budget (6 miljoen gulden). In alle opzichten is 'Nynke' een Nederlandse film met historische allure.